Günümüz Türk sivil kamu bürokrasisinde sorunlar ve çözüm önerileri

Abstract

IV ÖZET Devlet, toplum hayatının devamlılığı için vazgeçilmez nitelikte bir varlıktır. Esasen soyut bir kavram olan devlet, onu oluşturan kişiler ve kurumlarla somut hale gelir. Bu bakımdan devlet, kamu hizmetlerinin görülebilmesi için oluşturulmuş makro ölçekte bir siyasi ve hukuki örgütlenmedir. Bürokrasi, devlet yapısı içinde teknik ve yönetsel niteliği ağır basan, asıl görevi siyasi iktidarların oluşturduğu politikaları uygulamak olan kamu kurumlan topluluğudur. Ancak, halkın gözünde bürokrasi, teknik anlamından ziyade olumsuz anlamıyla öne çıkar. Bu anlamda bürokrasi; işlerin yavaş yürümesi, kurallara aşın bağlılık, kırtasiyecilik, verimsizlik gibi özelliklerin hüküm sürdüğü bir yapıdır. Dolayısıyla bürokrasi mekanizması, birtakım olumsuzlukları da barındırmaktadır. Bugün Türk kamu bürokrasisinde birtakım sorunlar mevcuttur. Merkeziyetçilik, aşın büyüme, gizlilik, tutuculuk, kuralcılık, kayırmacılık, rüşvet ve yolsuzluk, aracı kullanma gibi sorunlar en başta gelenleridir. Bu sorunlann tek bir kaynağı yoktur. Ekonomideki istikrarsızlık, yoksulluk, ahlaki çözülme ve toplumsal yozlaşma, beraberinde siyasi ve bürokratik yozlaşmayı da getirmektedir. Yozlaşma görüntüleri her ne kadar can sıkıcı olsa da, bu olumsuz tabloyu olumlu hale getirmek pekala mümkündür. Yapısal ve hukuki düzenlemelerin yanısıra bireylerin kamu yönetimine katılmada daha etkin konuma getirilmeleri öncelikli çarelerdir. Kamunun küçültülmesi, daha demokratik ve şeffaf bir yönetim sisteminin hayata geçirilmesi de sorunlan azaltmada etkili olacaktır. Ancak, öncelikle insan unsuruna gerekli yatınm yapılmalıdır. `Kamu yaran`nı bütün çıkarların üzerinde gören insanlann yetiştirilmeleri ve devlet mekanizmalarına yerleştirilmeleri de son derece önem taşımaktadır.

ABSTRACT State is a body that is inevitable for the continuation of community life. Actually, state itself is an abstract concept but with individuals and institutions which constitute the state it becomes a concrete body. State, in this respect, is a large scale (macro level) political and legal organization constituted for the fulfillment of public services. Bureaucracy which have technical and administrative priorities in state structure is a collection of public institutions whose main function is application of policies formed by political powers. However, in public view its negative concept is understood first of all rather than its real concept expressed above. Bureaucracy, in this respect, is a structure which has characteristics such as slow running business, excesive devotion to the rules, red-tape, inefficiency. Therefore, its mechanism shelters in itself some negativeness. Today, there are some problems in Turkish bureaucracy. Centralization, excessive growth, secrecy, conservatism, excessive devotion to the rules, politization, nepotism, bribery, corruption, appointment of mediators are the main problems. There is no one source of these problems. Instability in economy, poverty, moral corruption and degeneration in community causes political and bureaucratic degeneration, as well. Although this degeneration is annoying it is possible to transform into positive this negative picture of the country. Besides the structural and legal arrangements, more efficient participation of individuals in the public administration is leading solution. Making smaller the public sector and more democratization and transparency in administration will be effective in resolving the problems. However, necessary investment must be allocated for the development of human resources. Education of the people who sees `public interest` beyond all other interests and recruitting these people in public sector is of great importance.