İlköğretimde sosyal bilgiler eğitiminin geçirdiği muhteva değişimi ve bunun Türk toplum yapısındaki değişim dinamikleri içerisindeki yeri

Abstract

Sosyal Bilgiler Eğitiminin ilköğretimde okul müfredatına girmesiyle birlikte toplumun geleceğinin teminatı olan çocukların sağlıklı düşünme ve yetişmesine birinci dereceden katkı sağlamıştır. Bireyde kişiliğin gelişmesine yardım eden, onun gelecekteki yaşantısında başarılı, mutlu, düşünce yapısı sağlam; ülkesi ve ulusu için yararlı bir insan olmasını sağlayan bilgi, beceri tutum ve davranışları kazandırma süreci olan eğitimde Sosyal Bilgiler öğretimiyle, üzerinde en çok durulan konulardan biri öğrenci davramşlarının değiştirilmesidir. Bu davranış değişikliğiyle ulaşılmak istenen hedeflere daha kalay ulaşılacağına inanılmaktadır. Bireyin bilişsel, duyuşsal ve hareket özelliklerini amaçlanan yönde geliştirip değiştirme işi eğitimin özelliklede sosyal Bilgiler eğitiminin kapsamı içindedir. Her toplum, o toplumu oluşturan bireylerini kendi amaçları doğrultusunda yetiştirmek istemektedir. Bir başka deyişle, her toplum kendi toplumsal yapısına uygun, toplumsal amaçları doğrultusunda ve var olan gizli gücüne göre eğitmek zorundadır. Bireylerin eğitimi sırasında toplumsal yapı içerisinde ki değişim dinamiklerine uygun, toplumun düzenini bozmayacak doğrultuda bu çalışmaların yapılması gerekmektedir. Sosyal Bilgiler Eğitimiyle toplum dinamiklerinin Toplumsal koşullara göre, toplumun ve bireyin gereksinimlerine yanıt verecek insan gücünü yetiştirme görevini, Sosyal Bilgiler dersleriyle yerine getirmeye çalışmaktadır. İlköğretim okullarının dördüncü ve beşinci sınıflarda okutulmakta olan ve bugün altıncı ve yedinci sınıflara da konulmuş olan Sosyal Bilgiler dersinin temel amacı, öğrencilere önemli sosyal beceriler kazandırarak onların toplumsallaşmalarını sağlamak ve onları iyi bir vatandaş olarak yetiştirmektir. Bu bakımdan, Sosyal Bilgiler dersinin ilköğretim programında önemli bir yeri vardır.VI Sosyal Bilgiler dersiyle verilen eğitimle hayata hazırlanan öğrenciler daha sağlıklı düşünme gücüne kavuşacaklardır. Toplumun her kademesinde aktif bir rol oynayacak olan bireyler toplum dinamiklerini (nüfus, aile, siyaset, ekonomi, eğitim) daha yaşanır hale getirmeye çalışacaklardır. Ulusal eğitim politikasının belirlenmesi ve bunun uygulanmaya konulmasıyla da bu dinamikler kendi aralarında daha uyumlu hale geleceklerdir. Sosyal Bilgiler öğretiminin niteliği doğrudan Sosyal Bilgiler öğretimi Programı ile ilişkilidir, öğretim programı, eğitim programı içinde önemli ölçüde ağırlık taşımakta, genellikle belli bilgi kategorilerinin bir sistem içinde düzenlenmesinden oluşmaktadır. Ulusal eğitim politikasının uygulamaya dönüştürülmesinde eğitim programları önemli bir rol oynamaktadır. Eğitim programlarının, toplumu meydana getiren bireyleri ulusal çıkarlar doğrultusunda eğitmesi temel amaç olarak belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda kalkınma, gelişmişlik, sosyo-politik değerler, gelir dağılım ve işsizlik gibi konularda istenen hedefler varılmaya çalışılmıştır. Programların sürekli olarak değişen ve gelişen toplum koşullarına ayak uydurması, bireyin beklenti ve gereksirıimlerine cevap vermesi önemli bir zorunluluktur. Bu nedenle de var olan programların araştırmalara dayalı bir süreç içerisinde sürekli olarak geliştirilmesi bir mecburiyet olmaktadır. Gelişen ve değişen toplumda Sosyal Bilgiler Eğitiminin toplum dinamikleri içerisindeki yeri günümüzde daha iyi anlaşılmaktadır.

VII ABSTRACT Introducing of social sciences education to primary education' s curriculum has significantly contrubited to development and thinking abilities of children in healty manner viewed as assurance for the future of the society. Education is a process of earning information, skill and behavior which help an individual to develop his/her personality and provide in the rest of his/her life to become a succesful, happy, healthy thinking and good person for his/her nation and country. In this education process, one of the mostly debated issues is to change students' behavior with the help of social sciences education. Developing and chancing of individual' s informational, sensory and behavioral features in the desired way are a part of education, specifially social sciences education. Every society wants to train its members in the way of own purposes. In other words, every society must educate its members regarding to its social structure, social aims and existing hidden power. The activities in an individual' s education must be perfoermed in a manner that not disturbing the social order and suitable for chancing dynamics of social structure. To meet needs of individual and society according to social dynamics and conditions, social sciences education performs the task of developing man power with the help of social sciences courses. The main goal of the social sciences course which is taught formerly in the fourth and fifth classes, recently sixth and seventh classes of the primary education is to develop students as good citizens and to socialize them by providing significant social skills. Therefore, social sciences course has an important role in the process of primary education. Students who are preparing with the help of education given by social sciences course obtain more healty thinking ability. Individuals who will perform an active role in every position of the society will also try to improve the social dynamics such as population, family, politics, economy and educatioa Determining and applying of national education policy makeVIU these dynamics harmonious within themselves. The quality of the social sciences education is related directly to Social Sciences Education Program. This program takes a big part of the education program is formed by systematically designing certain information categories. Education programs play an important role in application of national education policy. The main of the education programs has been determined to educate individuals who constitute the society in the direction of national interests. In direction of this main goal, it is tried to achieve desired targets such as development, socio-politic values, income distribution and unemployment. It is a significant requirement that these programs should be adapted to continuously changing and developing social conditions and should meet rhe needs and expectations of individuals. For this reason, developing of existing programs in a continuous manner depending upon the research activities in a mandatory task. In a developing and chancing society, the role of social sciences education for the social dynamics has been understand more recently.