Çalışanların iş güvencesine ilişkin algılamalarının, iş tatminleri, örgütsel bağlılıkları ve işten ayrılma niyetleri üzerindeki etkilerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET İş güvencesi konusu ekonomik krizler ve durgunlukların getirdiği belirsizlik ve değişen rekabet koşullan paralelinde örgütlerin yeniden yapılanma çabalan sonucu giderek artan bir önem kazanmıştır. Bu paralelde, iş güvencesinin çalışanlar üzerindeki olası etkilerinin ortaya konulmasının önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı; iş güvencesinin, örgütsel değişkenlerden iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin incelenmesidir. Araştırma verileri birisi kamu, diğeri özel sektör olmak üzere iki ayrı işletmeden elde edilmiştir. İstatistiksel analizler, anketin uygulandığı iki ayrı örneklemin birleştirilmesiyle oluşturulan birleşik örneklem kütle üzerinde yapılmıştır. Yapılan çeşitli analizlere göre; iş güvencesi özel ve kamu sektörü çalışanlarca farklı düzeylerde algılanmaktadır. Esnek çalışma uygulaması haricinde öncüller iş güvencesini pozitif yönde etkilemektedirler. Aynı şekilde iş güvencesi ile iş tatmini ve örgütsel bağlılık arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır. Diğer taraftan algılanan iş güvencesi ile işten ayrılma niyeti arasında negatif bir ilişki gözlenmiştir. İş tatmini ve örgütsel bağlılığın aracı değişkenler olarak analize dahil edildiği durumda, iş güvencesi algısı işten ayrılma niyeti üzerinde daha fazla etkili olmaktadır. İş tatmini ve örgütsel bağlılık birbirlerini pozitif yönde etkilemektedirler ve aralarında pozitif yönde bir ilişki bulunmaktadır. Buna ilaveten söz konusu değişkenler işten ayrılma niyeti ile negatif yönlü bir ilişkiye sahiptirler. İş güvencesi algısı açısından, cinsiyet, yaş, eğitim durumu, medeni durum ve çalışma süreleri bakımından anlamlı bazı farklılıklar gözlenmiştir. Sonuç olarak; çalışanlar üzerindeki etkileri dolayısıyla örgütlerin etkinlik ve verimliliğinde önemli bir katkıya sahip olan iş güvencesi konusuna, işverenler ve yöneticiler tarafından gereken önemin verilmesinin, örgütler ve çalışanları açısından önemli sonuçlar getirebileceği düşünülmektedir.

VI ABSTRACT Job security has gained more and more importance as a result of restructural endavours in organizations that combined with uncertainty in economical crises and recession along with comptetion conditions. It is considered that bringing about the probable effects of job security on workers has become important. The purpose of this study; to examine the effects of job security on organizational variables which are job satisfaction, organizational commitment and intention on turnover. The data of the research is obtanied thru the two organizaitons, one public sector and the other private sector. Statistical analysizes is based on one integrated sample group which was obtained from this different groups of people who participated the questioniare. According to the various analysizes which made; job security is perceived in different levels by the workers from public and private sector companies. Except for flexible working application, antecedents affect job security in a positive relation. Also there are positive relationships among the level of perceived job security and job satisfaction and organizational commmitment. On the other hand, a negative relationship was observed between the perceived job security and intention on turnover. The perceived job security becomes more effective on intention on turnover when the job satisfaction and organizational commitment be included in analysize as the mediator variables. Job satisfaction and organizational commitment effects each other positively and the relationship between them is positive. Also this variables have negative relationships on intention on turnover. On account of the level of perceived job security, some significant differen ces were observed among sexuality, age, education, marital status, length of service. As a result, owing to the fact that job security has not only effects on workers, but also an affirmative contribution to the effectiveness and productivity of organizations, considering job security seriously by the employers and managers would bring beneficial results both to organizations and it's workers.