Teorik ve kavramsal perspektiften kayıtdışı ekonomi sorunu, ölçümü ve çözüm önerileri

Abstract

Türkiye'de ve dünyada 1970'li yıllardan itibaren giderek artan kayıtdışıekonomi olgusu nedenleri, sonuçları ve işleyişi incelendiğinde oldukça karmaşık biryapıya sahiptir. Gerek Türkiye ekonomisi gerekse diğer ülke deneyimleri incelendiğindekayıtdışı ekonominin nedenlerinin açık olarak belirlenmesi ve kayıt altına alınmasıgerekliliği ortaya çıkmaktadır.Kayıtdışı ekonominin genişlemesi nedeni ile; çalışanlar sosyal güvenlikhaklarından yoksun kalmakta, vergi gelirleri düşmekte, kamu açıkları büyümekte vekayıtlı ekonomi ile bir haksız rekabet ortamı oluşturulmaktadır. Kayıtdışı ekonomininsürekli olarak gündemde tutulmasının ve kayıtdışı ekonomi sorununun önlenmesi amacıile türetilen çözüm önerilerinin en önemli amacı, ülke ekonomisinin olumsuz şartlardanarınmasıdır.Bu çalışmanın amacı literatürel bakış açısı ile Türkiye'de ve dünyada kayıtdışıekonominin durumuna ilişkin bir değerlendirme sunmak, kayıtdışı ekonominin farklıülkelerdeki boyutlarını karşılaştırmak ve kayıtdışı ekonomi sorunsalını önlemeyeyönelik politika önerileri sunmaktır. Üç bölümden meydana gelen bu çalışmanın birincibölümünde; kayıtdışı ekonomi tanımı yapılmış vanımı yapılmış vomiyi oluşturanunsurlar, bunların nedenleri ve ekonomiye etkileri incelenmiştir. İkinci bölümde ise;kayıtdışı ekonomiyi ölçme metotları ile dünyada ve Türkiye'de ki kayıtdışı ekonomininboyutları incelenmiştir. Son bölümde isse Türkiye'de kayıtdışı ekonominin çözümüneyönelik literatürden faydalanarak çözüm önerileri oluşturulmuştur.Yukarıda ifade edilen kapsam çerçevesinde; kayıtdışı ekonominin Türkiyeekonomisi üzerinde kısa vadede olumlu gibi görünen etkilerinin uzun vadede olumsuzbir yapıya kavuşacağı görülmektedir. Türkiye ekonomisinin, kayıtdışı ekonomiyi kayıtlıekonomiye karşı bir rakip olarak görüp mücadele etmesi gerekmektedir.

The underground economy which is an increasing event in Turkey and in theworld, has a complex structure if its reasons, consequences and working is investigated.The need for the clear determination of the reasons of underground economy and theneed for the registering into official economy is come out if experiences of both Turkeyand the other countries are investigated.Because of the expansion of underground economy; workers are deprieved oftheir social security rights, tax income decreases, budget deficit increases and there is anunjustly competition is constructing among official and unofficial economy. The aim ofthe solutions which are derived to solve underground economy problem is to purify thecountry?s economy from the negative conditions.The aim of this study is to present a literatural sight about the undergroundeconomy in Turkey and in the world, to compare the extention of the undergroundeconomy in different countries and to present policy proposals to solve undergroundeconomy problematic. In the first chapter of this study, the description of undergroundeconomy is made, the components of underground economy, is causes and the effects ofundergrı,ound economy investigated. In the second chapter, the methods for measuringunderground economy and extend of underground economy in Turkey and in the worldis investigated by utilizing from the literature. In the last chapter the proposals toprevent underground economy is presented.With the frame which expressed above, the effects of underground economy onTurkish economy which are look as if positive in short run, seems to have negativeeffects in the long run. Turkish economy must accept the underground economy as anopponent to the official economy and must struggle with underground economy.