Örgütsel vatandaşlık davranışının örgütsel değişim üzerin etkileri ve bir uygulama

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı çalışanların göstermiş oldukları örgütsel vatandaşlık davranışı ile örgütsel değişim arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Örgütsel vatandaşlık davranışı özgecilik, vicdanlılık, nezaket, centilmenlik ve sivil erdem olmak üzere beş boyutta, örgütsel değişim ise bireysel anlamda çalışanların değişimi nasıl algıladıklarına yönelik sorular ile teknolojik ve yapısal anlamda değişim olarak iki ayrı boyutta incelenmiştir.Tez dört ana bölümden meydana gelmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde örgütsel vatandaşlık davranışı kavramı ikinci bölümde örgütsel değişim kavramı açıklanarak bu alanda yapılan çalışmalara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde örgütsel vatandaşlık davranışının örgütsel değişim üzerine etkileri ilişkilendirilmiştir. Son bölümde ise literatür taraması sonucu elde edilen bilgiler doğrultusunda Eskişehir ilinde bulunan iki büyük alışveriş merkezinden birisinde mağaza çalışanlarına anket tekniği kullanılarak uygulama yapılmıştır. Söz konusu anket formlarından elde edilen veriler SPSS 15 programına kaydedilerek örgütsel vatandaşlık davranışının örgütsel değişim üzerine etkileri analiz edilmiştir.Araştırma bulgularında, örgütsel vatandaşlık davranışı ile bireysel değişim arasında negatif yönlü bir ilişki görülmekte, örgütsel vatandaşlık davranışı ile yapısal-teknik değişim arasında ise anlamlı bir ilişki görülmemektedir. Ayrıca araştırmadaki sonuçlar dolayısıyla çalışma yapılan örgütte özgecilik, vicdanlılık, nezaket, centilmenlik, sivil erdem ve değişim gibi kavramların olması gereken seviyelerde olmadığı gözlenmektedir. Sonuç olarak araştırma yapılan örgütte vatandaşlık davranışına ilişkin aksaklıklar belirtilmiş ve etkin bir örgütsel değişim için, çalışanların ve yöneticilerin neler yapmaları gerektiği konusunda önerilere yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Örgütsel vatandaşlık davranışı, Örgütsel değişim

The aim of this study is to find out the relationship between the organizational change and the organizational citizenship behaviour. The organizational citizenship behaviour is examined in terms of five dimensions such as altruism, conscience, politeness, gentlemanliness, and civil virtue; while the organizational change is examined in terms of two dimensions as the change in constitutional and technological context, and the questions related to how the workers perceive this change in individual context.The study consists of four main chapters. In the first chapter of the study, the concept of organizational citizenship behaviour and in the second chapter, the concept of organizationl change are explained and the studies in this field are examined. In the third chapter, the effects of the orgnizational citizenship behaviour on the organizational change is associated. In the last chapter, an application is performed according to the results of the research obtained from a survey that was conducted by the employees working in one of the two major shopping centers in Eskişehir. The data obtained from the survey were recorded on SPSS 15 program and the effect of organizational citizenship behaviour on organizational change is analyzed.As a result of the study, it is proved that there is a negative directional relation between organizational citizenship behaviour and individual change, but no significant relation between organizational citizenship behaviour and constitutional technical change is observed. Additionally, it is not realized that the concepts like altruism, conscience, politeness, gentlemanliness, and civil virtue are not at a required level in this organization. As a conclusion, the defects related to the citizenship behaviours are indicated and for an effective organizational change suggestions are presented about what the employees and the employers should do in these organizations.Key words : Organizational citizenship behaviour, Organizational change