Türkiye`deki katılım ve mevduat bankalarının etkinliklerinin veri zarflama analizi yöntemiyle karşılaştırılması

Abstract

Bankacılık sistemi, paranın muhafaza edilmesi için güvenli bir ortam sağlanması, tedavüldeki paranın toplanması ve ödenmesi gibi işlemleri gerçekleştirmek, çek ve akreditif muameleleri yapmak, müşteri adına menkul kıymet alım satımı yapmak, kefalet ve teminat mektubu vermek, kiralık kasa hizmeti vermek, seyahat çeki ve kredi kartı gibi konularda danışmanlık yapmak, iş adamlarına banka referans mektubu vermek ve çeşitli faturaların tahsilini yapmak üzere faaliyet göstermektedir. Diğer yandan Dünya'da ve Türkiye'de bankacılık sektörü faizli sistem üzerine inşa edilmiştir. Faiz, İslam dinine göre haram (yasak) kılındığı için Dünya'da ve Türkiye'de Müslüman olan ve dini hassasiyetleri gözetenler faizli bankacılık sisteminden uzak kalmaktadır. Bu yüzden de bu tasarruf sahiplerinin ekonomiye aktarılması için dünyada ve ülkemizde faizsiz bankacılık kurumları yani Katılım Bankaları faaliyet göstermektedir. Görüldüğü üzere bankacılık sektörü, finansal sistemin en önemli aktörlerinden biridir. Bankacılık sektörünün etkinliği, ekonomik ve sosyal bakımdan önemlidir. Bu yüzden çalışmada 2006- 2009 yılları arasında, bankacılık sektöründe faaliyet gösteren katılım bankaları ile özel sermayeli mevduat bankalarının etkinliği, ölçeğe göre değişken getiri varsayımı altında girdi odaklı VZA ve Malmquist toplam faktör verimlilik endeksi ile karşılaştırılmıştır. Bankaların etkinliğinin araştırılmasıyla 3 girdi (Mevduat / Toplanan Fonlar, Faiz Giderleri / Kâr Payı Giderleri ve Personel Giderleri) ve 3 çıktı (Krediler, Plasman Toplamı / Kullandırılan Fonlar, Faiz Gelirleri / Kâr Payı Gelirleri ve Net Ücret Gelirleri) değişkeni kullanılmıştır. Analiz sonucunda katılım bankaları ile özel sermayeli mevduat bankalarının etkinlikleri detaylı bir şekilde ortaya konulmuştur. Etkinsiz olan bankaların etkin olabilmeleri için politika önerilerinde bulunulmuştur. Ayrıca bu çalışmada, katılım bankalarının özel sermayeli mevduat bankalarına göre etkinlik anlamında daha başarılı bir performans gösterdiği tespit edilmiştir.Katılım bankalarının, ekonomiye en çokta reel sektöre fon yaratan önemli bir kaynak olmaları, aynı zamanda bireylerin dini hassasiyetlerini göz önünde alarak ülke üretiminin ve refahının artırılmasına katkı sağlamaları nedeniyle bankacılık sistemindeki payları arttırılmalıdır.Anahtar Kelimeler: Bankacılık, Katılım Bankaları, Özel Sermayeli Mevduat Bankaları, Etkinlik, Verimlilik Veri Zarflama Analizi, Malmquist

The banking system is to perform actions such as in providing to safe environment for the money to maintain a, collecting the money in circulation and payment of the check and the letter of credit transactions, to make buying and selling securities on behalf of customers, to give surety and bond, to give safe-deposit service, travelers checks and credit advising on issues such as card, bank letters of reference to companies and business people and operates in a variety of bills to make educationOn the other hand the banking sector system is built upon the interest rates either in the world or in Turkey. The Muslims and those who have sensitivity of religion, keep themselves away from banking system with interest due to Islam forbidding interest. That is the reason why banking system with no interest, means that, participatory banking system performs all over the world and Turkey to transmit their saving into the economy. As shown that the banking system is one of the most significant actors of the financial system. From this perspective the efficacy of the banking system is very important in the aspect of social and economy. Therefore, it is studied to make a comparison of efficacy between participatory and private capital Money deposit bank with the assumption of and in accordance with the scale changing income and with focus of input VZA and Malquist total factor efficiency index. With the research of three input varieties (deposits/collected funds, interests output/ benefit share outputs) and three outputs (credits, total placeman/used funds, interests income/benefits share income and net salary incomes) were used. At the result of the analysis the efficacy of the participatory banks and deposits banks were shown in detailed manner. There were policy advisories for inefficient banks to be effective. Apart from this, in this study, it was stated that participatory banks were more successful performance efficacy than private capital deposits banks in the aspects of varieties studied in this thesis.The share of the Participatory banking should be increased in the banking system due to they bring vertical dimensions with their alternative products, due to they create significant funds mostly for real sector, due to they contribute to economy, production and increase of the welfare of the country with taking into consideration of individuals? religious sensitivity.Key words: Banking, Participatory Banks, Private Capital Deposits Banks, Efficiency, Efficacy, Data Enveloped Analysis, Malmquist