Hume ve Tocqueville üzerinden Liberal-muhafazakâr zihniyeti incelemek

Abstract

Düşünce biçimleri arasında yapılan katı ayrımlar total ve kategorik bir aynılık ima eder, yani bir ideolojiyi ve ardından o ideolojiyi temsil eden düşünürü tanımlar. Fakat tek tip bir kategorileştirme ve tanımlama olarak ideolojiler yapay ve sınırlandırıcı ayrımlara dayanırlar. Bu tezde felsefe yapan bir düşünürün belli bir ideolojik kategoriye kapatılamayacağı çünkü bu ideolojinin söz konusu filozofun sadece kısmi bir yanı olup tözsel yanı olmadığı görüşünü temel alarak liberal-muhafazakâr düşünce Hume ve Tocqueville üzerinden okunmaktadır. Diğer bir deyişle filozof felsefe yapan kişidir bir ideolog değildir, bir ideolog ile bir filozof arasında kapatılamaz bir boşluk vardır. Liberal-Muhafazakâr düşünceyi ele alan bu çalışma, liberal-muhafazakâr düşüncenin bir ideoloji olarak okunmasından daha fazla bir zihniyet olarak okunmasını hedeflemektedir. Bundan dolayı, liberal-muhafazakâr zihniyeti tahayyül etmeye çalışmak, her şeyden evvel katı ayrımlara dayalı ideolojik formasyonun sınırlarının ötesinde bir yorumu vurgulamaktadır. Liberal-Muhafazakâr zihniyetin değerlendirilmesinde ele alınacak olan iki düşünür David Hume(1711-1776) ve Alexis de Tocqueville (1805-1859)'dir. Hume ve Tocqueville'in düşüncelerinde, liberal-muhafazakâr zihniyetin siyasal boyutları ve düşüncelerinin felsefi yanları ele alınarak, bir liberal veya muhafazakâr ideolojinin bu kalıpları neden kapsayamadığı anlatılmaya çalışılmıştır. Ayrıca liberal-muhafazakâr zihniyet, ekonomi ve piyasa ilişkileri özelikle devlet müdahalesi bağlamında ele alınmıştır. Bu tartışmaların sonunda liberal-muhafazakâr zihniyetin siyasal içeriği ile ekonomik içeriğinin bir birleşimi ortaya konulmuştur. Bu tartışma çerçevesinde ekonomik ve siyasi düşüncenin birleşim imkânı değerlendirilmiştir.Liberal-Muhafazakâr zihniyetin siyasal ve ekonomik tahayyülü, gerek liberalizmin gerek muhafazakâr ideolojinin sunî ve dayatmacı sınırlarının ötesinde bir uzlaşımsal zihniyet formu olarak düşünülebilir. Bu açıdan, liberal-muhafazakâr zihniyet, düşünmenin sahip olduğu genişliği ve derinliğin hakkını verme çabasının bir ürünüdür. Anahtar Kelimeler: Liberal-Muhafazakâr Zihniyet, Dolayımsal, Hume, Tocqueville, İdeoloji, Siyaset ve Piyasa

The rigid distinctions made between the forms of thought imply a totalistic-categorical uniformity that is an ideology, which defines a thinker as the representative of that thought. However ideologies as a uniform categorisation and definition depend on artificial and limiting distinctions. In this thesis we hold the position that a thinker who philosophizes cannot be enclosed to an ideological category which is a particular aspect not substantive aspect of that philosopher and then we read liberal-conservative thought through Hume and Tocqueville. In other words a philosopher is a person who philosophies not an ideologue, there is an unbridgeable gap between an ideologue and a philosopher. In dealing with liberal-conservative thought this study read it as a mindset or a mentality rather than as an ideology. Therefore as an attempt to apprehend liberal-conservative mindset requires in the first place an interpretation which goes beyond ideological formations based on rigid and synthetic boundaries.In an aim to reconsider liberal-conservative mind, David Hume (1711-1776) and Alexis de Tocqueville (1805-1859) are two chosen thinkers. In their writings and thoughts, this thesis tries to grab political and philosophical dimensions and patterns of liberal-conservative mind while making clear why they cannot be encompassed by liberal either/or conservative ideology.In addition, liberal-conservative mind is studied within the concept of economic and market relations in regard with state intervention. At the end of thesis' discussions a synthesis of the political and economic contents of liberal-conservative mind is introduced. Around this discussion, a possibility of converging economic and political thought is assessed. Beyond liberal and/or conservative ideologies' synthetic and imposing limits, liberal-conservative mind's political and economic imagination can be apprehended as a consensual and conventional mind-set. In this sense, liberal-conservative mind is an effort to acknowledge the depth and width of thinking itself. Keywords: Liberal-Conservative Mind, Mediation, Hume, Tocqueville, Ideology, Politics and Market.