Remzî Dîvânı(İnceleme-metin)

Abstract

Çalışmamızda XVI. yüzyıl dîvân şâirlerinden olan Bursalı Remzî Çelebi'nin hayatı, sanatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilerek, Dîvân'ın çeviri yazısı ve incelenmesi yapılmıştır.Bu çalışma bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmamızın Giriş bölümünde şâirin yaşadığı dönem genel hatlarıyla ele alınmış ve edebiyatımızda `Remzî` mahlasını kullanan diğer şâirler hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde şâirin adı, mahlası, doğum yeri, doğum tarihi, memleketi, ailesi, eğitim hayatı ve hocası, mesleği, vefatı, kabri ve hayatıyla ilgili diğer bilgiler ele alınmıştır. Daha sonra edebî şahsiyeti ele alınarak şâirin dil ve üslûbu hakkında bilgi verilip onu etkileyen şâirler ve diğer şâirlerle olan ilişkileri değerlendirilmiştir. Ardından Dîvân hakkında bilgi verilip nüsha tanıtımı ve nüshanın imlâ özellikleri aktarılmıştır. İkinci bölümde ise; eserin şekil ve muhteva yönünden incelenmesi yer almaktadır. Özellikle eserin en hacimli kısmını oluşturan gazellerde kullanılan vezinler, gazelleri oluşturan beyit ve mısra sayıları tablolar halinde gösterilmiştir. Diğer nazım şekilleri hakkında da detaylı şekilde bilgi verilmiştir. Eserin muhteva özellikleri içinde ise; din, tasavvuf, sosyal hayat, efsâneler ve rivayetler, şahsiyetler, tipler, milletler, ülkeler, şehirler, eserler, hayvanlar, bitkiler, kokular, âşık ve sevgili gibi konular değerlendirilmiştir. Ardından eserde kullanılan edebî sanatlar, atasözleri ve deyimler incelenmiştir. Üçüncü ve son bölümde metnin tesisinde dikkat edilen hususlar belirtilerek Dîvân'ın çeviri metni verilmiştir.Yaptığımız bu çalışma ile hakkında bilimsel olarak müstakil bir çalışma bulunmayan Remzî'yi ve onun bilinen tek eseri olan Dîvân'ını Türk edebiyatı tarihine kazandırmak amaçlanmıştır.Anahtar kelimeler: XVI. Yüzyıl, Remzî, Bursa, Dîvân Edebiyatı, Dîvân Edebiyatı Şairleri

In our study Remzî Çelebi of Bursa who is one of the dîvân poets of XVI. centruy were made by giving information about the his life, art and literary personality, Dîvân 's translation and examination.This study consists of one introduction section as well as three other sections. In the introduction section, the poet was given information about the time he lived. In our literature who use the `Remzî` nickname have been informed about other poets. In the first section, his poetry name, nickname, place of birth, date of birth, hometown, family, education life and teacher, profession, death, grave and other information about his life are discussed. Information about the poets language, style and its relation to poets and other poets influencing are evaluated. Then, information about Dîvân was given and its introduction of the copy and spelling of the manuscript were given. In the second section, the form and content of the work were examined. In particular, the most important parts of the study are rhythms, couplets and verse numbers illustrated by tables. Other verse forms were also given in detail. In the contents features of the study were examined topic like religions, mysticism, social life, legends and narratives, personalities, types, nations, countries, cities, artifacts, animals, plants, fragrances and lovers. In the study literary arts, proverbs and idioms used have been research. In the third and last section, the translation of the text Dîvân was given.We aimed to make Remzî and the only known his Dîvân, which does not have a scientific independent study on this study we have done, to the history of Turkish Literature.Key words: XVI. century, Remzî, Bursa, Divan Literature, Dîvan Literature Poets