Tükenmişlik sendromunun iş tatminine etkisi: Perakende sektörü ve sanal örgüt çalışanlarına yönelik bir uygulama

Abstract

Bu çalışmada tükenmişlik ile iş tatmini olguları hakkında bilgi verilmeye çalışılmış, perakende sektörü ve sanal örgüt çalışanlarının tükenmişlik düzeylerinin iş tatminine olan etkisi ve bu etkinin örgüt yapısına göre bir farklılık gösterip göstermediği bilimsel bir araştırmayla açıklanmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde tükenmişlik, ikinci bölümünde iş tatmini ve tükenmişliğin iş tatmini üzerindeki etkisini ele alan çalışmalar açıklanmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise perakende sektörü ve sanal örgüt çalışanları üzerinde gerçekleştirilen araştırmaya yer verilmiştir.Çalışma İstanbul'da perakende sektörü alanında faaliyet gösteren bir firmanın çalışanları ve sanal örgüt yapısına sahip bir başka firmanın çalışanları üzerinde gerçekleştirilmiş olup 320 çalışanın katılımıyla yapılmıştır. Çalışanlara kişisel bilgi formu, Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve Minnesota İş Tatmin Ölçeği'ne ait toplam 48 sorudan oluşan bir anket uygulaması yapılmıştır. Çalışmada bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiler regresyon ve korelasyon analizleriyle ortaya konulmuştur. SPSS 13 programından yararlanılarak frekans, faktör, güvenilirlik analizleri ile tükenmişliğin iş tatminine etkisi ve iki kavram arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla regresyon ve korelasyon analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda elde edilen bulgulara göre çalışanların tükenmişlik, duygusal tükenme ve duyarsızlaşma düzeylerinin iş tatmini üzerinde negatif yönlü, kişisel başarı boyutunun ise iş tatmini üzerinde pozitif yönlü bir etkisi olduğu saptanmıştır. Çalışanların tükenmişlikleri arttıkça iş tatminleri azalmaktadır.Anahtar Kelimeler: Tükenmişlik, Tükenmişlik Sendromu, İş, İş Tatmini

In this study, it is tried to be given information about burnout and job satisfaction, the effect of burnout level on job satisfaction of the employees of virtual organization and not virtual organizastion and whether this effect is changeable according to the organizational structure is clarified with a scientific research. The studies deal with burnout in chapter one, job satisfaction and the influence of burnout on job satisfaction in chapter two are tired to be clarified. In chapter three, the research on the employees of virtual organization and retail sector is explanied. This study is made on the employees of a company which is active in retail sector and on the employees of another company which has a virtual organization in İstanbul by participating 320 employees. A survey application which has total 48 questions belog to personal verse form, Maslach Burnout Inventory Manual and Minnesota Satisfaction Questionnaire is made to employees. The relation between dependent and independent variables are revealed by regression and corelation analysis. Regression and corelation analysis are made to be able to reveal the effect of burnout on job satisfaction and the relation between this two concepts by utilizing the programme SPSS 13 with analyses of frequency, factor, reliability. In consequence of analyses, it is determined that there is a negative directional influence of burnout, emotional exhaustion and depersonalization level of employees, but there is a positive directional influence of personal accomplishment on the job satisfaction. As the burnout of employees increases, job satisfaction decreases. Key Words: Burnout, Burnout Syndrome, Job, Job Satisfaction