Egzersiz şiddeti ile kan laktat, kan PH kalp atım hızı ve vücut iç ısı değerleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; egzersiz şiddeti ile kan laktat, kan pH, kalp atım hızı ve vücut iç ısı değerleri arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Çalışmaya 18-25 yaşları arasında, sağlıklı, aktif olarak en az üç yıldır spor yapan ve müsabakalara katılan, atletizmin orta ve uzun mesafe dalından (20 erkek, 20 kadın), basketboldan (20 erkek, 20 kadın), voleyboldan (20 erkek, 20 kadın), hentboldan (20 erkek, 20 kadın), futboldan (20 erkek, 20 kadın) ve raket sporlarından (15 erkek, 15 kadın) toplam 230 sporcu gönüllü olarak katılmıştır. Ölçümleri alınan sporcuların egzersiz şiddeti ile birlikte kan laktat, kan pH, kalp atım hızı ve vücut iç ısı değerleri arasındaki farkı belirlemek için spor dalı, cinsiyet ve ölçüm faktörleri alt boyutunda tekrarlı ölçümlerde varyans analizi yapıldı. Egzersiz şiddeti ile birlikte kan laktat, kan pH, kalp atım hızı ve vücut iç ısı değerleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla Pearson's linear korelasyon testi uygulandı.Sporcuların; kan pH değerleri arasında spor dalı, cinsiyet, ölçüm, spor dalı*ölçüm, cinsiyet*ölçüm, cinsiyet*spor dalı*ölçüm alt boyutlarında; kan laktat değerleri arasında spor dalı, cinsiyet, spor dalı*cinsiyet, ölçüm, spor dalı*ölçüm, cinsiyet*ölçüm, cinsiyet*spor dalı*ölçüm alt boyutlarında; kalp atım hızı değerleri arasında spor dalı, cinsiyet, spor dalı*cinsiyet, ölçüm, spor dalı*ölçüm, cinsiyet*ölçüm, cinsiyet*spor dalı*ölçüm alt boyutlarında; vücut iç ısı değerleri arasında ölçüm, spor dalı*ölçüm, cinsiyet*ölçüm, cinsiyet*spor dalı*ölçüm alt boyutlarında anlamlı fark tespit edilmiştir (p < 0.05). Kan pH değerleri arasında spor dalı*cinsiyet alt boyutunda; vücut iç ısı değerleri arasında spor dalı, cinsiyet, spor dalı*cinsiyet alt boyutlarında anlamlı fark bulunmamıştır (p > 0.05).Ölçümleri alınan sporcuların kademeli olarak artan koşu hızlarında ortalama kan pH değerleri ile ortalama kan laktat değerleri arasında r = - 0.99'luk, ortalama kan pH değerleri ile ortalama kalp atım hızı değerleri arasında r = - 0.80'lik; ortalama kan pH değerleri ile ortalama vücut iç ısı değerleri arasında r = - 0.99'luk; ortalama kan laktat değerleri ile ortalama kalp atım hızı değerleri arasında r = - 0.76'lık; ortalama kan laktat değerleri ile ortalama vücut iç ısı değerleri arasında r = - 0.99'luk ve ortalama kalp atım hızı değerleri ile ortalama vücut iç ısı değerleri arasında r = - 0.77'lik anlamlı ilişkiler tespit edildi.

The purpose of this study was to determine the relationship between exercise intensity and blood lactate, blood pH, heart rate, core temperature of the athletes. 230 athletes who do physical activities for at least 3 years from middle and long distance runner (20 men, 20 women), basketball (20 men, 20 women), volleyball (20 men, 20 women), handball (20 men, 20 women), soccer (20 men, 20 women), racquet sports (15 men, 15 women) voluntary participated in the study. Repeated measures of ANOVA was applied to detect blood lactate, blood pH, heart rate, core temperature of the athletes together with exercise intensity at type of sports, gender and measurement sub-dimensions. Pearson's linear correlation coefficient was implemented to determine the relationship between blood lactate, blood pH, heart rate and core temperature together with exercise intensity.Significant differences were found among the blood pH values of athletes at type of sports, gender, measurement, type of sports* measurement, gender*measurement, gender*type of sports*measurement sub-dimensions, among the blood lactate values of athletes at type of sports, gender, measurement, type of sports*gender, type of sports*measurement, gender*measurement, gender*type of sports*measurement sub-dimensions, among the heart rate values of athletes at type of sports, gender, measurement, type of sports*gender, type of sports*measurement, gender*measurement, gender*type of sports*measurement sub-dimensions and finally among the core temperature values of athletes at measurement, type of sports*measurement, gender*measurement, gender*type of sports*measurement sub-dimensions. On the other hand, there were no significant differences among the blood lactate values of athletes at type of sports*gender sub-dimensions and among the core temperature values of athletes at type of sports, gender and type of sports* gender sub-dimensions.There were significant relations between average blood pH and average blood lactate values (r = - 0.99), average blood pH and average heart rate values (r = - 0.80), average blood pH and average core temperature values (r = - 0.99), average blood lactate and average heart rate values (r = - 0.76), average blood lactate and average core temperature values (r = - 0.99), average heart rate values and average core temperature values (r = - 0.77) during incremental running speeds of the athletes.