Spor yapan bedensel engelliler ile spor yapmayan bedensel engellilerin yaşam doyum düzeylerinin karşılaştırılması.

Abstract

Çalışmanın amacı spor yapan ve spor yapmayan 15-29 yaş arası Bedensel engelli bireylerin yaşam doyumu düzeylerinin araştırılmasıdır. Araştırmanının evrenini Türkiye genelinde ki bedensel engelliler oluşturmaktadır. Araştırmnaın örneklem grubunu ise Konya, Ankara, Gaziantep, Antalya illerinde spor yapan 122 engelli ve Uşak, Kütahya, Afyon illerinde spor yapmayan 95 engelli olmak üzere toplam 217 engelli birey oluşturmaktadır. Araştırmada betimsel nitelikte ilişkisel tarama modeli kullanılmış ve veri toplama aracı olarak anket tekniği uygulanmıştır. Yaşam doyumuna ilişkin veriler elde etmek için Diener, Emmons, Larsen ve Griffin tarafından 1985 yılında geliştirilen yaşam doyumu ölçeğinden (The Satisfaction With Life Scale) yararlanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 15.0 paket programı kullanılmıştır. Tüm analizlerde istatistiksel anlamlılık düzeyi %5 olarak değerlendirilmiştir. Spor yapan ve yapmayan, cinsiyet gibi iki düzeyli değişkenlerin düzeyleri arasında yaşam doyum değişkeni bakımndan anlamlı farklılıkğın olup olmadığını belirlemek amacıyla `bağımsız iki örnek t testi` kullanılmıştır. İkiden fazla düzeye sahip değişkenlerin düzeyleri arasındaki farklılık için `Tek yönlü varyans analizi (ANOVA)` den faydalanılmıştır. Varyans analizi sonucunda anlamlı farklılık bulunması durumunda farklılığın kaynağını belirlemek amacıyla ` Tukey` çoklu karşılaştırma test istatistiğinin sonucu değerlendirmeye alınmıştır. Ayrıca varyansların homojenliği ve normallik gibi varyasımların sağlanmaması durumunda tek yönlü varyans analizi yerine Kruskall-Wallis test istatistiği kullanılmıştır. İstatistiksel analziler sonucunda, yaşam doyumu düzeyleri incelendiğinde spor yapan engelli bireyler ile spor yapmayanlar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05). Yaşam doyumu düzeyleri incelendiğinde spor yapan kadınlar ile yapmayanlar ve spor yapan erkekler ile spor yapmayan erkekler arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05). Yaşam doyumu düzeyleri incelendiğinde katılımcılardan 0-999TL arası aylık geliri olan bireylerde ve 1000-1999 TL arsı aylık geliri olan spor yapan bireylerin yaşam doyum puan ortalamaları ile Spor yapmayan katılımcıların yaşam doyum puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur(p<0.05). Katılımcılardan Aylık geliri 2000-3000TL ve üzeri olan bireylerde spor yapan ile yapmayanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamıştır. (p>0.05). Genel olarak yapılan varyans analizi sonucuna göre yaşam doyum değişkeni bakımından spor düzeyleri arasında istatistiki olarak çok anlamlı düzeyde bir farklılık bulunmuştur (p=0.000). Genel olarak yapılan Kruskall-Wallis test istatistiği sonucuna göre yaşam doyum değişkeni bakımından spor yapma sıklıkları arasında istatistiki olarak çok anlamlı düzeyde bir farklılık bulunmuştur (p=0.000).Genel olarak yapılan Kruskall-Wallis test istatistiği sonucuna göre yaşam doyum değişkeni bakımından spor yapma amaçları arasında istatistiki olarak çok anlamlı düzeyde bir farklılık bulunmuştur (p=0.001). Yaşam doyumu düzeyleri incelendiğinde katılımcılardan 15-19 yaş arasındaki bireylerde spor yapan ile yapmayanlar arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. (p>0.05). Yaşam doyumu düzeyleri incelendiğinde katılımcılardan evli bireylerde spor yapan ile yapmayanlar arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. (p>0.05). Çalışmamızın sonuçları spora katılımın engelli bireyin yaşam kalitesini etkileyen bir faktör olduğunu ortaya koymuştur. Sporun bedensel engelli bireylerin yaşantısındaki olumlu etkisi düşünülerek ülkemizde bedensel engelli bireylerin özellikleri ve spor yaşantısı ile ilgili daha detaylı çalışmaların yapılmasına ve spora katılımlarını arttırıcı stratejilerin geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Anahtar kelimeler: Spor, Bedensel Engelli, Yaşam kalitesi.

The purpose of this study is to research on the life satisfaction levels of physically disabled individuals between 15-29 years old who do exercises and who do not. The population is disabled individuals all across of turkey. The Sample is 122 disabled individuals who doing exercises at Konya, Ankara, Gaziantep Antalya and 95 disabled individuals Who not doing exercises at Uşak, Kütahya and Afyon Provinces. İn this study, questionnaire technique is used to obtain data. In the questionnaire, The Life Satisfaction Scale that developed by Diener Emmons, Griffin and Larsen in 1985 have been used in order to get data about Life satisfaction level. In the analysis of data using the SPSS software frequency distributions have been established, independent groups t-test analysis were used. In the research by using a statistical software package (SPSS 15) for the analysis of data. Significance level was taken as p>0,05. To find the vary significant differences between two-level veriables as genders and doing exercises or not independent t test was used in terms of life satisfaction veriable. One way variance analyze (Anova) were used in case of more than two level veriables.Multiple comparison test 'Tukey' was used As a result of variance analyze to find source of difference. Also, Kruksall- Wallis tests was used instead of one way variance analyze provided in case of Homogeneity of variance and normality assumptions. According to statistical analyzes found significant difference between disabled individuals who doing exercises or not (p<0.05). When analyzed life satisfaction levels found significant difference between men and women who doing exercises or not (p<0.05).When analyzed life satisfaction level of participants found significant difference avarage score of life satisfaction between 0-999tl and 1000-1999-tl monthly income owning individuals who doing exercises in comparison wiht not doing exercises (p<0.05). When analyzed life satisfaction of partipicants not found significant difference between 2000-3000 tl owning monthly income individuals who doing exercises or not (p>0.05) As a result variance analyzes show as statistical significant difference between level of doing exercises in terms of life satisfaction veriable (p=0.000). According to Kruksall-Wallis test Statistics found very significant difference between rates of doing exercise in terms of life satisfaction veriable and between aims of doing exercises in terms of life satisfaction veriable. When analyzed level of life satisfactions of participants not found significant difference between 15-19 years old and married individuals who doing exercises or not (p>0.05). The study population is physically disabled individuals all across of Turkey and The study sample is; within this universe, selected by random sampling method, 122 physically disabled individuals who do exercise and 95 physically disabled individuals who do not exercise consists of 217 individuals. Our research has revealed that sport is a factor which effects quality of life level of physically disabled. Considering the positive effect of sports on physically disabled's life, more detailed researches about their characteristics and sports life need to be planned and effective strategies have to be developed to enhance sports participation. As it is known that sport has benefits for physical health, its benefits for emotional health should not be ignored. Key Words: Sports, Physically Disabled, Quality of life