Isırgan otu (Urtica dioica), zeytin yaprağı (Olea europea), ökaliptus (Eucalyptus globulus) ve ökse otu (Viscum album)`nun alloksan ile hiperglisemi edilmiş erkek fareler (Mus musculus)`in kan ve karaciğerlerindeki glikoz seviyelerine etkileri

Abstract

[V ISIRGAN OTV(Urtica dioica), ZEYTİN YAPRAGI(Olea europea), ÖKALİPTUS(Eucafyptus globulus) VE ÖKSE OTU(Viscum album)'NUN ALLOKSAN ÎLEHİPERGLİSEMİ EDİLMİŞ ERKEK FARELER (Mus musculus)'İN KAN VE KARACİĞERLERİNDEKİ GLİKOZ SEVİYELERİNE ETKİLERİ Yusuf ÖZAY Biyoloji Bölümü, Yüksek Lisans Tezi, 2004 Tez Danışmam: Yrd. Doç.Dr. Vahdettin BAYAZÎT ÖZET Bu araştırmanın amacı okaliptüs ( Eucalyptus globulus ), ısırgan otu (JJrtica dioica), zeytin {Olea europea), ökse otu (Viscum album) ' nun suda hazırlanmış özütlerinin erkek fare ( Mus musculus ) 'in kan ve karaciğerindeki toplam glikoz konsantrasyonlarına etkilerini araştırmaktı. Denemelerde her grup için 10' fare olmak üzere toplam 100 fare test edildi. Farelerin ortalama canlı ağırlıkları 15-34 gr arasındaydı. Fareler, deneme boyunca %17 ham proteinli pelet yemle ad libitum olarak beslenildiler. Farelerin AKŞ'leri glikometre ve organ glikoz konsantrasyonları da spektrofotometre ile hazır kit kullanılarak tayin edildi. Fareleri hiperglisemi yapmak için toplamda her fare için ortalama 0.8 mi serum fizyolojik+alloksan ( 600mg/kg/gün) birer hafta arayla 4 kez intraperitonal (i.p.) olarak enjekte edildi. Alloxan otuzuncu günde AKŞ seviyelerini 349-398 mg/dl ye yükseltti ve bu seviyeler hiperglisemi olarak kabul edildi. Hiperglisemiden hemen sonra bitki özütleri ve glutril 3 'er damla her gün ağız yoluyla verildi ve ikişer gün aralıklar ile toplam sekiz periyotta kan glikoz analizleri yapıldı. Deneme sonunda AKŞ konsantrasyonları sırası ile EG, VA, UD, ÖE ve Glutril alanlarda 75.3 ±3.1, 95.2 ±2.4, 90.9 ±3.9, 93.7 ±2.7 ve 96.3 ±2.3 mg/dl olarak elde edilmiştir.(P<0.001). Karaciğerlerdeki glikoz konsantrasyonları bütün deneme gruplarında diğer organlara kıyasla daha fazla bulunmuştur(P<0.001).Beyin, kalp ve böbrek glikoz konsantrasyonları gruplar arasında fazla bir fark göstermemiştir(P>0.05). Glutril ile test edilen bitkiler organlardaki glikoz konsantrasyonlarını hiperglisemik grublara gore birbirine benzer şekilde düşürmüşlerdir ( P < 0.001). Anahtar Kelimeler : Alloksan, E. globulus, Glikoz, Glutril, O. europea, U. dioica, V. album.

EFFECTS OF STINGING NETTLE (Urtica dioica), OLEA LEAF (Olea europe), EUCALYPTUS (Eucalyptus globulus) AND MISTLETOE (Viscum album) ON BLOOD AND LIVER GLUCOSE LEVELS IN ALLOXAN DEPENDET fflPERGLYCEMIA MALE MICES (Mus musculus) Yusuf ÖZAY Department of Biology, M.S. Thesis, 2004 Thesis Supervisor: Asist. Prof. Dr. Vahdettin BAYAZİT SUMMARY The aim of this study was to investigate the effects of neetle stinging ( Urtica dioica), eucalyptus (Eucalyptus globulus) mistletoe (Viscum album), olea (Olea europea) and glutril drug on total glucose concentrations of blood and liver of male mice (Mus musculus). They were fit with the pellet diet (17% crude protein ) as ad libitum. One hundred mice were divided ten each groups (n:10, weight: 15-34 gr). Blood glucose concentration was determined by glucometer and organ glucose concentrations were determined by the specthrophotometer.To make the hyperglycemia the mice, average 0.8 ml alloxan (600mg/dl/day) was injected as intra peritoneal one by one week internal and during 30 days.The alloxan was increased in to 349- 398 mg/dl blood glucose concentration and 349-398 mg/dl was accepted as hyperglycemia. After hyperglycemia, aqueous extracts of E. Globulus, V.album,U. dioica, O.europea and glutril drug were given three drops orally every days and were measured blood gucoses levels in two days intervals at eight periods. Blood glucese concentrations at the end of eighth period were obtained 75.3+3.1 mg/dl in E.globulus group; 95.2+2.4 mg/dl in V.album group; 90.9+3.9 mg/dl U.dioica group; 93.7+2.7 mg/dl O.europea group and 96.3+2.3 mg/dl in glutril drug group(PO.OOl). Plants tested have decreased significantly the blood glucose concentration than hyperglycemia period (PO.001). Glucose concentrations of the liver were found more higner than brain, heart, and kidney (PO.001). Glutril and plants tested have decreased in similiar to each other the glucose concentration than hyperglycemic period (P<0.001). Keywords: Alloxan, Eucalyptus globulus, Glucose, Glutril, Olea europea, Urtica dioica, Viscum album.