İktisadi zaman serilerinde mevsim dalgalanmaları (para arzı ve enflasyon göstergelerine bir uygulama)

Abstract

ÖZET Bu çalışmada trende oranlama yöntemi ve Hareketli ortalamalara oranlama yöntemi ile 1985-1995 yılları arasındaki aylık para arzı (M2Y) ve enflasyon (TÜFE) göstergelerinin oluşturduğu zaman serilerinde mevsimsel bir etkinin olup olmadığı araştırılmaktadır. Ayrıca hareketli mevsim indeksleri hesaplanarak yalnızca para arzı için düzeltilmiş rakamlar elde edilmektedir. Seriler için mevsim indeksleri hesaplanarak gelecekte yapılacak tahminler için mevsim etkisinin gözönünde bulundurularak tahmin yapılmasının daha gerçekçi olduğu gösterilmektedir. Bu analiz ve hesaplamalardan önce sözkonusu işlemlerin teorik çerçevesi anlatılmakta, daha sonrada işlem ve hesaplamalara yer verilmektedir. Sonuçta para arzı ve enflasyon için hesaplanan mevsim indeksleri arasında regresyon analizi yapılarak bir ilişkinin olup olmadığı araştırılmaktadır.

11 SUMMARY In this study, we investigate, by the methods of ratio to trends and moving averages, the seasonal effects on the time series including inflation and money supply between 1985-1995. Furthermore, by estimating the moving seasonal indexes, we get arranged number for only money supply. The seasonal indexes for series has been counted to provide more realistic estimates. Before these analysis and accounts, the theoretical background of them have been given, and then accounts of them have been made. At the end of study, the relation between the indexes that accounted for money supply and inflation have been investigated.