İslam Aile Hukukunda kefaet

Abstract

Terim olarak `denk olma`, `eşit olma` ve `benzerlik` manalarına gelen kefaet; ıstılah olarak evlilikte erkeğin sosyal, kültürel, psikolojik ve ahlâki değerler açısından kadına denk olmasıdır. İslâm aile hukukunun temel gayesi evlilik birliğinin devam etmesi ve eşlerin mutlu ve huzurlu olmasıdır. Bunun içinde İslâmiyet gerekli alt yapıyı hazırlamıştır. İlk bakışta kadın erkek eşitliğine aykırı gibi görünen kefaet (denk olma), ömür boyu devam edecek olan ailenin huzur ve mutluluğu içindir. Böylelikle din, nesep, hürriyet, mal, ayıplardan selamette olmak, sanat ve servet gibi toplumda muteber olan şeylerde eşlerden, kocanın bir takım üstün meziyetlere sahip olması istenmiştir. Bu ise psikolojik yapı itibarı ile hassas ve ince ruhlu olan kadının toplumda iyi konumda olan sosyal mevkinin korunması, rencide edilmemesi ve gururunun korunması için erkeğin yukarıda sayılan özelliklerde kadın ve ailesinden daha üstün bir seviyede bulunmasını gerektirmiştir. Nikah akdinin bağlayıcı şartlarından sayılmamakla beraber, İslâm hukukçuları tarafmdan genelde bir gereklilik olarak değerlendirilen kefaet, nikahta kadın ve velisi tarafmdan aranmıştır. İslâm hukukçuları, zorlama altında yapılan evlilik işlemlerinde kadın hakkının korunması için yapılan akdin feshedilebileceğine hükmetmişlerdir. Aile hayatının birlikte devamının eşler arasındaki kefaete riayetten geçtiği görülmüştür. Özellikle ahlâki ve toplumca kabul gören sahih örfi kurallara riayet edilmeyerek yapılan evlenmelerin genellikle sonunda boşanma ile neticelendiği görülmüştür. Mahkemelerde boşanmalara sebebiyet veren `imtizaçsızlık`, kefaetin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Bununla beraber aile birliğinin devamını arzulayan eşler, evlilik sonrası ortaya çıkan ekonomik, sosyal ve kültürel problemlerin, kefaeti etkisiz hale getirmesini dikkate almadıkları görülmüştür.

`Kafa'a` that means begin `aqual` and `similarity` as a word means men's equality to woman from the angle of social culturel, and moral values as a term. In the islamic familiy law the marriage unity is desired to be happy and permanend. Kafa'e which seems to be opposite to the male-female equality at a first glance, is important for the marriage unitiy to continue in happiness, health and peace for ever. So being in safety and securitiy from the aspect of geneology, freedom, religion and property, men's equality or superiority to women in somethings that are respected in the society like art and wealth are always sought. It has been advised that a man should be superior to his wife and her family in the conditions mentioned above so that women who are delicate and sensitive psychologically are not hurt in the society by the other, and her honour must be protected. Althaugh kafa'e is not one of the binding conditions of the marriage contrat, it is generally considered necessary for the marriage by the islamic jurists, and so it has been sought in the marriage by the woman and her family and the lack of it has been considired a couse of seperation. It has seen that the continuation of the marriage unity is contingent on complying with kafa'e between the pats (spouses), and especially teh marriage contracts without considering true and actuel traditions and customs respected by the society leads to divorces at the and. Incompatibility that is accepted of the main reasons for divorce by the courts shows us how extend kafa'e is important for marriage. However it si abserved that some spouses wishing the familiy unitiy to continiue for over have nat been taking kafa'e into consideration because of the ekonomic, social, and culturel problems in the society.