Bilişim teknolojisinin kamu örgütleri üzerindeki etkileri ve Sağlık Bakanlığı örneği

Abstract

ÖZET Son yıllarda bilişim teknolojisi alanında meydana gelen hızlı değişimler, klasik örgüt yapılarını ve örgüt fonksiyonlarını önemli ölçüde etkilemektedir. Gerek kamu, gerekse özel sektör örgütlerinin bu hızlı değişimlere karşı kayıtsız kalması mümkün değildir. Bu nedenle, bilişim teknolojilerinin anlaşılması son derece önemlidir. Bilişim teknolojisinin örgütlerde kullanılmaya başlamasıyla birlikte, klasik hiyerarşik yapı değişmekte ve daha yassı bir şekil almaktadır. Örgütlerde daha demokratik bir ortam oluşmakta ve ademi merkezileşme yönündeki eğilimler artmaktadır. Çalışanlar, örgüt ve kendileri ile ilgili her türlü bilgiye kolaylıkla ulaştığından, büyük bir özerklik ortamında da kavuşmuş bulunmaktadır. Bilişim teknolojisinin örgütler açısından en önemli etkilerinden biri de, yönetim fonksiyonları ve yönetsel süreçlerde görülmektedir. Özellikle, bilişim teknolojileri sonucu geliştirilen Yönetim Bilgi Sistemleri, Karar Destek Sistemleri, Üst Kademe Yönetici Bilgi Sistemleri; planlama, koordinasyon ve denetim fonksiyonunu önemli ölçüde etkilediği gibi karar verme ve iletişim gibi bağlantı süreçleri üzerinde de çok önemli etkiler yapmaktadır. Bu çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kısaca kavramsal çerçeve belirlendikten sonra, bilişim teknolojisi alanındaki gelişmelere değinilmiştir. İkinci bölümde, bilişim teknolojilerinin örgütsel yapı, yönetim süreç ve fonksiyonları üzerindeki etkileri detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise, bilişim teknolojilerinin kamu örgütlerinde kullanılması, bunların personel ve çalışma süreci üzerindeki etkileri üzerinde durulmuştur. Son bölümde de, Türkiye'de bilişim teknolojisinin kullanımının tarihçesine değinilmiş, Türkiye'nin bilim ve teknoloji politikaları, özellikle kalkınma planları çerçevesinde ele alınmış ve Türkiye'de bilişim teknolojilerinin kullanımıyla ilgili olarak Sağlık Bakanlığı örneği verilmiştir.

ABSTRACT The sudden changes in the field of information technology during the past years have been affecting the organizational structures and the organizational functions. Both public and private sectors should not have been indifferent to this changes. Because of those reasons, it is extremely important for the for the information technologies to be understand. With the use of information technologies in the organizations, the clasical structure of organizations have been changing and taking a more flat form. A more democratic environment have come true in the organizations and the tendencies towards decentralization have increased. The employees gained a high posibility in authonomy since both individuals and organizations can reach the informations in a easy way. One of the most inportant effects of the information technology can be seen on management functionns and management prosess. Especially, Management Information Systems, Decision Support Systems and Excative Information Systems which have been developed after information technology have been affecting planning, coordination and control functionsin an important aspect. This study composed of four sections. İn the first section, after the conceptual framework is determinated, the developments in the area of information technology are touched. In the second section, the affect of information technology on organizational structure, management prosess and management functions are taken in hand. In the third section, the use of information technology and the effects of those on personnel and and working times are investigated. İn the last section, the history of information technology in Turkey are touched on, the politics of the use of science and technology for Turkey are expresed in the scope of developmant plans and in relation with the use of information technologies, the case of Ministry for Health is observed.