Stres yönetiminin önemi ve kamu çalışanlarında stres faktörlerinin teşhisine ilişkin bir araştırma: Sivas valiliği defterdarlığı uygulaması

Abstract

Stres, kişinin etkinliğini ve verimliliğini olumsuz yönde etkileyen bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Kişi ile çevresinin etkileşimini içeren, davranışlarına yön veren bir güç ya da organizmanın bazı uyarıcılara karşı oluşturduğu bedensel ve zihinsel sağlığının tehdit edilmesi ile ortaya çıkan bir durum olarak tanımlanmaktadır.Stres, son yıllarda sıkça duyulan ve kullanılan bir kelime olmakla birlikte, stres kavramı literatürde uzun yıllardır hem nedenleri, hem de sonuçları açısından çeşitli araştırmalara konu olmuştur. Sektörün kendine özgü yapısı nedeniyle, kamu çalışanları açısından da stres, önemli bir problem olarak kabul edilmektedir.Bu çalışmada, araştırmanın teorik altyapısını oluşturan stres kavramı ve stres faktörleri üzerinde durulmuş, stresin bireylerde görülen belirtileri verilmiş, stresin örgütler üzerindeki etkileri incelenmiştir. Stres yönetimi kapsamında, bireysel ve örgütsel yaklaşımlar ile programlar açıklanmıştır. Kamu çalışanlarına uygulanan anket çalışması ile çalışanlar üzerinde etkili olan örgütsel stres faktörleri ve yoğunluk dereceleri belirlenmiştir. Çalışanlara uygulanan ankette yer alan önermeler, literatür taramasıyla elde edilen veriler ışığında oluşturulmuştur. Veriler önce genel olarak sonra da çalışanların sosyo-demografik özelliklerine göre gruplandırılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, kamu çalışanlarında farklı yoğunluklarda örgütsel stres faktörleri teşhis edilmiştir. Araştırma kapsamında sunulan önermelerin hepsi çalışanlarca stres faktörü olarak algılanmakla beraber, çalışanlar en fazla; otorite yapısına ilişkin stres faktörleri ve işin özellikleriyle ilgili stres faktörlerinden etkilenmektedir. Çalışanları en fazla etkileyen stres faktörleri; çalıştıkları ortamın (kirliliği, gürültüsü ve ısısı) fiziksel şartları ve işlerinin diğer mesleklere göre daha yorucu olmasıdır. Ayrıca çalışanlar üzerindeki streste işlerine yönelik düşüncelerinin etkisi de bulunmuştur. Araştırmaya katılan çalışanların stres faktörlerinden etkilenme düzeyleri arasında sosyo-demografik özellikleri açısından farklılıklar bulunmuştur. Bulgular ışığında, kamu çalışanları üzerinde stres yaratan faktörlerin ortadan kaldırılması ya da azaltılması için gerekli önerilere yer verilmiştir.Bu kapsamda Sivas Valiliği Defterdarlığı'nda çalışmakta olan ve gönüllülük esasına göre belirlenmiş toplam 200 çalışana, örgütsel stres faktörlerinin ve düzeylerinin teşhisine yönelik anket uygulanmıştır. Söz konusu ölçekten anlamlı sonuçlar çıkarabilmek, literatüre katkı yapabilmek amacıyla ölçeğin güvenilirlik boyutu dikkate alınmıştır.Anahtar SözcüklerStres, çalışma yaşamında stres, stres faktörleri, kamu çalışanlarında stres.

Stress has appeared as a concept which effect efficiency and productivity of person poorly. It has been defined as a power including the interaction of person and environment and giving direction to behaviors or it has been defined as a condition which happens with the threat of physical and mental healt of organism to some warnings.Stress is a word which has been often heard and used in late years. Stress concept in literature has been mentioned long years from the point of view of both reasons and results in various researches. Because of typical form of sector, it has been also accepted to be an important problem from the point of public workpeoples view.In this study, stress factors and stress concept consisting of the theoretical substructure of this study were emphasized. The symptoms of stress which arre observed on peoples were given and effects of stress on organizations were examined. Within stress administration, inidvidual and organizational approaches and programmes were explained. By the help of this statistical study whic was applied public workpeoples, organizational stress factors which have been effective on workpeoples and intensity degrees were determined. Suggestions in the statistical study which were applied to workpeoples were arranged in the light of data obtained from literature combining. Data firstly general later acording to socio-demographic features of workpeoples were evaluated. At the and of the study, among public workpeoples, organizational stress factors were diognesed different densities. Workpeoples have perceived all these suggestions as a stress factor related to authority form and features of work. Stress factors which affect workpeoples mostly are physical conditions of work environment (dirtiness, noise and heat) and their works which are more tiring then other occupations. In addition to, influence of their thoughts related to their works was found. Among response levels of stress factors of workpeoples who join the research, varieties were found from the point of view of socio-demographic features. In the light of these symptoms, essential suggestions were mentioned in order to remove or decrease the factors which create stress on public workpeoples.In this content, statistical study was applied to total 200 people who were determined according to willingness basis and who work in Sivas Governorship Revenue Office in order to diagnose the factors and levels of organizational stress. Reliability dimension of the measure was considered in order to obtain meaningful results from this statistical study and to make contribution to literature.Key WordsStress, stress in working life, stress factors, stress on public workpeoples.