Doğu ve Batı siyasal kültüründe Devlet ve siyaset algısı: Kutadgu Bilig-Prens

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, doğu ve batı medeniyetinin siyaset alanındaki iki temel eserinden hareketle, siyasete yönelik genel algılar ve eğilimlere dair çıkarsamalarda bulunmaktır. Söz konusu karşılaştırma ve analizlerin, bu çalışma açısından öncelikli olan yanı, Türk siyasal yaşamı ve kültürüne dair anlamlı bir karşılaştırma yapabilmektir.Bu bağlamda doğu siyaset geleneğinden Yusuf Has Hacib'in Kutadgu Bilig, batı siyaset geleneğinden ise Machiavelli'nin Prens adlı eseri ele alınmıştır. Öncelikle Machiavelli ve Yusuf Has Hacib'in insan doğalarına olan bakış açısı incelenmekte ve bu insan doğalarından yola çıkılarak oluşturulmak istenilen siyasal iktidar yapısı ve meşruiyet söylemleri karşılaştırılmaktadır. Ardından ahlak ve siyaset ilişkisinin doğu ve batı siyaset geleneği içerisindeki konumu ele alınarak, kurumsal yapıda oluşturulan siyasal düzenlerin orduya, hukuka ve dine bakış açıları irdelenecektir. Son olarak da siyasal iktidarın ve bürokratik yapının ne gibi özellikler taşıması gerektiği ayrı ayrı ele alınmaktadır.Son söz olarak Kutadgu Bilig ve Prens karşılaştırılmasından varılması umulacak temel sonuç ise şu şekilde özetlenebilmektedir: Zamansal ve mekânsal her türlü farklılığa rağmen değişmeyen devlet algısı.

The aim of this study is to make inferences about general tendencies and the conceptions toward politics, referring to two essential works of eastern and western civilizations on politics. The reason why analysis made are highly preferential for the study is that they will lead us to be able to make a significant comparison on Turkish political life and culture.In this context tow works are discussed in this study. The first is Kutadgu Bilig of Yusuf Has Hacib from the eastern political tradition, the second is the Prince of Machiavelli from the west. Machiavelli and Yusuf Has Hacib?s view of human nature are analyzed and the desired political power structure and the legality expression based on these human natures are compared. Subsequently, the position of the ethics-politics relationship in eastern and western political tradition are discussed then, the view of political orders established in corporate structure to army, law and religion are analyzed. Finally what kind of features a political power and a bureaucratic structure must have are argued separately.As a summary, the fundamental result inferred from the comparison of Kutadgu Bilig and the Prince can be stated as a below: Unchanging perception of state despite all kind of temporal and spatial differences.