Çocuk/ev erken dil ve okuryazarlık gözlem aracının türkçeye uyarlanması

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Susan B. Neuman ve arkadaşları (2007) tarafından geliştirilen ve orijinal adı 'Child/Home Early Language & Literacy Observation' (CHELLO) olan ölçeği 'Çocuk/Ev Erken Dil ve Okuryazarlık Gözlem Aracı' olarak Türkçeye uyarlamaktır. Ülkemizde 0-3 yaş çocuklarının, okuma yazma materyallerini ve dil ortamlarını incelemek amacıyla kullanılan bir araç bulunmamaktadır. Ölçek bir gözlem formudur ve erken çocukluk dönemi araştırmacılarına nicel araştırmalardan nitel araştırmalara geçilmesinde fayda sağlaması açısından önemlidir. Araştırma betimsel tarama modelindedir. Araştırma örneklemini Eskişehir ilinde 0-3 yaşa devam eden çocukların bulunduğu 51 sınıf oluşturmuştur.Dilsel eşitlik sağlamak için, 5 yabancı dil uzmanı tarafından İngilizce form Türkçeye çevrilmiş, daha sonra Türkçe hali tekrar İngilizceye çevrilmiştir. Formun her iki dili, alan uzmanlarına gönderilmiş ve çoğunluğun uygun gördüğü terimler forma alınmıştır. Ölçekte iki faktör, toplamda 35 boyut yer almaktadır. Dilsel eşitlik sonucunda ölçekteki boyut sayısı değişmemiştir. Kapsam geçerlik indeksi okuryazarlık çevre kontrol alt faktörü için 0.88; kapsam geçerlik indeksi grup / aile alt faktörü için0.75 olarak tespit edilmiştir. Bu sonuçlarla ölçekten çıkartılan madde olmamıştır. Güvenirlik analizleri sonucunda Cronbach Alfa güvenirlik değeri grup / aile alt faktörü için iç tutarlılığın .87; okuryazarlık çevre kontrol alt faktörü içinse iç tutarlılığın .72 olduğu görülmüştür. Alt faktörlere göre güvenilirlik katsayıları, her alt boyuta ait puanlayıcı güvenilirliği değerleri .99 ve 1 olarak elde edilmiştir. Ölçme aracı geçerli ve güvenilir kabul edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Dil, Okuryazarlık, Bakım Merkezli Eğitim Kurumları, 0-3 yaş

The purpose of this study was to adapt Child/Home Early Language & Literacy Observation (CHELLO), developed by Susan B. Neuman and her friends (2007) into Turkish as 'Çocuk/Ev Erken Dil ve Okuryazarlık Gözlem Aracı' (literally translated name). In Turkey, there were no scale purposing to investigate 0-3 year-old children's literacy materials and language environment. The scale is an observation form and important as it courts early childhood period researchers while passing from quantitative to qualitative research. In this researchthe descriptive research model was applied. The sample of the study was 51 classrooms serving 0-3 years-old. In order to provide language validity, 5 language specialist translated English form into Turkish then reverse translation was made. Two language versions of the form was sended to the field spacialists and terms which were found appropriate by majority of them taken in the form. There were two factors and 35 dimensions in the scale. At the end of the language validity process number of the dimensions in the scale didn't change. Content validity index was determined .88 for literacy environment subfactor and .75 for group/ family subscale. These result showed us that there were no need for excluding any item. As a result of reliability analysis, Cronbach Alpha test coefficients were .87 for the group/ family subfactor and .72 for the literacy environment control subfactor. Reliability coefficients for the subfactors and between graders reliability values for each subfactor were .99 and 1. Scale was accepted as reliable and valid.Key Words: Language, Literacy, Educational Institutions with caring centre, 0-3 ages