Yönetimin ulusal kalkınmada etkinliği, model olarak toplam kalite yönetimi ve Avrupa kalite ödülü almış Türk firmalarının kalite analizi

Abstract

ÖZET Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren, Yönetim Biliminin sadece mal ve hizmet üreten organizasyonlar için var olmadığının, herhangi bir amaç çerçevesinde gösterilen bireysel veya grup faaliyetlerinin yer aldığı tüm organizasyonlarda da, Yönetim Bilimine ihtiyaç duyulduğu tespit edilmiştir. Yönetim Bilimi ile ilgili evrensel kaideleri arama süreci içerisinde özde birbirine çok yakın fakat kullandığı yöntem ve methodlar bakımından, birbirinden farklı yönetim modelleri içerisinde popülaritesini koruyan ve gittikçe daha yaygın olarak kullanılan model, `Toplam Kalite Yönetimi` dir. Dünyada ve Türkiye'de 1980'li yıllardan sonra özel sektörde, mal ve hizmet üreten firmalarda TKY modelinin kullanımının yaygınlaşmasıyla beraber olumlu gelişmeler elde edilmiştir. TKY modeli; kamu sektöründe de uygulanabilirliğinin gündeme gelmesi ile beraber; makro anlamda ulusal kalkınma sürecine etki edebilecek basit bir yönetim modeli yerine, yaşam biçimini yansıtan bir felsefe boyutunu kazanmıştır. Gelişmekte olan ülkelerde kalkınma sürecinde ki başlıca amaç, büyüme ile birlikte ekonomik, sosyal, kültürel ve politik alanda ortaya çıkan yapısal dengesizliklerin giderilmesidir. Yapısal anlamda ki bu değişikliklerin yönetilmesi ve yönlendirilmesi aşamasında TKY'nin yol gösterici bir felsefe ve model olarak kullanılması halinde ulaşılabilecek muhtemel sonuçlar bu tez çalışmasının önemini de ortaya koymaktadır. TKY sürecinin basan ile uygulanması halinde, ulaşılması muhtemel olumlu sonuçlan dikkate aldığımızda, faaliyet gösterilen iş koluna, organizasyonun yapısına, içinde bulunulan zaman dilimine ve çalıştınlan personelin niteliğine göre TKY'nin evrensel anlamda bir yönetim felsefesi olduğu sonucuna ulaşabiliriz.

ABSTRACT Since the second half of the twentieth century, it has been determined that Management Science does not merely exist for organisations producing goods and services, but that it is required for all organisations with specific objectives in which individual and group activities take place. In the process of searching for universally applicable rules for Management Science, the 'Total Quality Management' (TQM) model retains and increases its popularity amongst various management models, which are basically very similar but differ from each other through the systems and methods employed. Throughout the world, the increased use, since the 1980s, of the TQM model in private sector firms engaged in the production of goods and services has led to positive developments. The debate surrounding the issue of whether the TQM model could be introduced into the public sector has raised it from being merely a simple management model which could affect the process of national development in the macro sense, and it has acquired a philosophical dimension reflecting a way of life. In developing countries, the main objective of the development process is to remove structural imbalances in economic, social, cultural and political spheres, as well as to increase the rate of growth. This thesis presents for consideration the probable results which could be achieved if TQM were used as a guiding philosophy and model to manage and direct such structural changes.