(Nato/Sofa) Kuzey Atlantik Andlaşması Kuvvetler Statüsü Sözleşmesi`ne göre ceza yargılaması yetkisi ve Tazminat Hukuku

Abstract

ÖZET Kuzey Atlantik Andlaşmasına taraf devletler birbirlerinin ülkesinde, bu andlaşma gereğince veya diğer nedenlerle silahlı kuvvet bulundurmaktadır. Bu kuvvetlerin diğer NATO ülkesinin topraklarında bulundukları sürede, kendisine özgü bazı hukuk kurallarına tabi olmalarına gerek görülmüş ve 19 Haziran 1951 tarihinde NATO / Kuvvetler Statüsü Sözleşmesi ( NATO / SOFA : North Atlantic Treaty Organization / Status Of Forces Agrement ) üye devletlerce imzalanmıştır. Bu sözleşme Türkiye tarafından 10 Mart 1954 tarihli ve 6375 Sayılı Kanunla kabul edilerek yürürlüğe konulmuştur. Değişik nedenlerle ülkemizde bulunan NATO' ya taraf devletlerin askeri personeli hakkında, adli ve askeri yargı organlarının işlem yapması söz konusu olmaktadır. Bu durumda, ülkemizde bulunan yabancı askeri personel ile ilgili, bu sözleşmede yer alan ceza yargılaması yetkisi ve tazminat hukukuna ilişkin hükümlerin uygulama esaslarının incelenmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Sözleşmenin VII. nci Maddesinde ceza yargılaması yetkisi, Vffl.nci Maddesinde ise tazminat hukukuna ilişkin düzenlemeler yer almıştır. Çalışmamızda birinci bölümde ceza yargılaması yetkisi değişik yönleriyle ele alınmış, ikinci bölümde ise sözleşmenin tazminat hukukuna ilişkin hükümleri incelenmiş ve uygulamadan örnekler verilmiştir.

SUMMARY The governments that are involved in the Nothern Atlantic Treaty are allowed to maintain armed forces in one another' s country according to this treaty or for various other reasons. It has been considered necessary that these armed forces should be object to some self-relevant legal regulations and for this reason, on 19 June 1951, the NATO / SOFA : Nort Atlantic Treaty Organisation / Status of Forces Agreement was signed by member countries. This agreement was accepted by Turkey with the decree dated 10 March 1954 and no. 63 75 and was put into execution. İt is sometimes necessary to take action by the civil or military juridical authorities on the military personnel of NATO countries, which are for various reasons based in our country. İn this case, the necessity to peruse the application procedures for criminal jurisdiction, authorisation and the law of indemnity has been arose regarding the foreign military personnel based in our country. The authority on criminal jurisdiction has been arranged the 7th section and the indemnity procedures on 8th section of the above mentioned Agreement. İn the first part of our research its various aspects cover the criminaljurisdiction authorisation. Whereas in the second part some verdicts related to indemnity law is investigated and samples are provided regarding the applications.