Sınıf öğretmenlerinin 4. sınıf fen ve teknoloji dersi alt branşlarına (fizik, kimya ve biyoloji) yönelik öz - yeterliklerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada; sınıf öğretmenlerinin 4. sınıf fen ve teknoloji dersi alt branşlarına yönelik öz-yeterlik düzeyleri ile öğretmenlerin tanımlayıcı özelliklerine göre alt branşlarına yönelik öz-yeterlik düzeyleri ve aralarındaki ilişkiler incelenmiştir.Araştırma karma modelli olup, veri toplama araçları olarak 'Fizik Konuları Öz-yeterlik Ölçeği', 'Kimya Konuları Öz-yeterlik Ölçeği', 'Biyoloji Konuları Öz-yeterlik Ölçeği', Kişisel Bilgi Formu ve Görüşme Formu kullanılmıştır. Örneklemi, Ankara Yenimahalle ilçesindeki özel ve devlet, ilkokullarında çalışan ve rastgele seçilen 544 öğretmenden oluşmaktadır.Ölçeklerden elde edilen veriler, betimsel istatistik metotları; ANOVA, t testi ve sonrasında farklılıkları belirlemek üzere tamamlayıcı post-hoc analizi olarak Tukey testi kullanılmıştır. Sürekli değişkenler arasında doğrusal ilişkinin şiddeti ve yönünü belirlemek üzere Pearson Korelasyon ve regresyon analizi uygulanmıştır.Araştrımada önce anketle pilot uygulama yapılarak, ölçek çalışma grubu üzerinde uygulanmış, ölçeğin faktör yapısı incelenmiş, açımlayıcı faktör analizi (AFA) yapılarak yapı geçerliği test edilmiştir. Madde-test puanı korelasyonları, iç tutarlık katsayısı Cronbach Alfa hesaplanmıştır. Faktör analizi sonucunda 'Fizik Konuları Öz-yeterlik Ölçeği' KMO=.910 olarak üç faktörlü ve C. alpha .916 olduğu; 'Kimya Konuları Öz-Yeterlik Ölçeği' KMO=.921 olarak iki faktörlü ve C.alpha .914 olduğu; 'Biyoloji Konuları Öz-yeterlik Ölçeği' KMO=.940 olarak iki faktörlü ve C. alpha değerinin .929 olduğu saptanmıştır. 'Genel kimya kuları öz-yeterlik' düzeyi ile 'Genel fizik konuları öz-yeterlik' düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu (r= .70; p<.05), 'Genel biyoloji konuları öz-yeterlik' düzeyi ile 'Genel fizik konuları öz-yeterlik' düzeyleri arasında, pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu (r= .70; p<.05) ve 'Genel biyoloji konuları öz-yeterlik' düzeyi ile 'Genel kimya konuları öz-yeterliği' düzeyleri arasında yüksek pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur.(r=0.81; p<.05). Araştırma sonucunda öğretmenlerin fen ve teknoloji dersi alt branşlarına yönelik öz-yeterlik puanları ortalamalarının yüksek düzeyde olduğu, demografik özelliklerden cinsiyetlerine göre; biyoloji, kimya ve fizik konuları için özyeterlik düzeylerinin ortalamalarının; kadın öğretmenlerin öz-yeterlik düzeylerinin erkek öğretmenlerden daha yüksek olduğu, mesleki kıdemlerine göre; biyoloji ve kimya konuları için özyeterlik algısının 6-10 yıl kıdemi olanlarla 'Fizik konuları' öz-yeterlik algısının 16-20 yıl kıdemi olan öğretmenlerde en yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, mezun olduğu fakülteye göre; eğitim fakültesi mezunların ortalamasının 'Biyoloji konuları'nda diğer fakülte mezun olanların ortalamasından yüksek olduğu, mezun olduğu lise türü, öğretmenlik statüsü, çalıştığı okulda akıllı tahta teknolojisinin olması gibi değişkenlerde, biyoloji, fizik, kimya konuları öz-yeterlik düzeylerinide anlamlı düzeyde farklılaşma olmadığı dikkat çekmiştir.Anahtar Kelimeler: Fen ve teknoloji, öğretmen özyeterliği, öz-yeterlik

In this study; self-efficacy levels of 4th grade classroom teachers in science and technology courses` sub-branches and their characteristics self-efficacy levels for sub-branches and also the relationship between them were investigated. The study was made with a mixed model and determined the relations between self-sufficiency levels and correlations. In the study, Physics Topics Self-sufficiency Model, Chemistry Topics Self-sufficiency Model, Biology Topics Self-sufficiency Model and Personal Data Form were developed by the researcher and these models were used to collect quantitative data. The study consists of randomly chosen 544 teachers who work in public and private schools in Yenimahalle, Ankara-Turkey. Collected data and statistical methods; models, mean, standard statistics, definitive statistics methods were used in ANOVA, t test and Turkey test was used for post hoc analysis in order to determine the differences. Also, Pearson Co-relations and Regression were used and regression hypothesis tests were done.Firstly this study applied by doing survey to the pilot group. The factorial structure of the study was studied and structural efficiency was tested. Item-test grade correlations, self-consistency grades Cronbach Alfa were calculated. After factor analysis Psychics Topics self-sufficiency KMO=.910 and alpha value. 916; Chemistry Topics Self Sufficiency KMO=.921 with two factors and alpha value .914; Biology Topics Self-sufficiency KMO=.940 with two factors and alpha value .929. All of the topics' mean were high. There was a significant relationship between general Chemistry Topics Self-sufficiency Level and General Physics Topics Self-sufficiency Level (r= .70; p<.05); there was also a significant meaningful relation between General Biology Topics Self-sufficiency and General Physics Topics Self-sufficiency levels (r=0.81; p<.05).At the end of the study, teachers have high self-sufficiency levels in science and technology classes. In demographical perspective, female teachers have a higher level compared to male teachers in terms of biology, chemistry and physics self-sufficiency levels. In terms of the seniority in the profession, self-sufficiency was higher for biology and chemistry for the teachers who were in the profession for 6-10 years. For physics it was the highest for the teachers who were in the profession for 16-20 years. Comparing by graduated faculties, observed that for the biology teachers who graduated from a faculty of education, have higher GPAs. For chemistry, there was not a significant relationship. Moreover, there is no significant change in self-sufficiency levels while comparing graduated high schools types, teaching status, and having smart board at the schools that they are currently working.Keywords: Science and technology, teacher self-sufficiency, self-sufficiency