Hedef maliyetlemenin stratejik maliyet yönetiminde bir araç olarak kullanılması ve bir uygulama

Abstract

ÖZET Günümüzdeki rekabet ortamının şiddetli olması ve ürün yaşam seyirlerinin giderek kısalması, işletmelerin; maliyet, zaman ve kalite hedeflerini eş zamanlı yerine getirmeleri zorunluluğunu doğurmuştur. Bu durum işletmelerin müşteri ihtiyaç ve isteklerini karşılaması için, ürünlerini rakiplerine göre daha düşük maliyette, daha yüksek kalitede ve hızlı olarak pazara sunmalarım gerektirmektedir. İşletmeler, artan rekabet ortamında en az maliyetle karlılığı artırma çabası içerisindedirler. Bu çaba, işletmeleri maliyetlere önem vermeye ve en doğru, güvenilir maliyet sistemlerini kullanmaya zorlamaktadır. Böyle bir ortamda kalite, maliyet ve zaman gibi rekabetçi unsurları bütünleştiren ve maliyetlerin oluşmadan yönetilmesi esasında; ürünün geliştirme ve tasarım aşamalarına yoğunlaşan Hedef Maliyetleme yaklaşımı geliştirilmiştir. Hedef Maliyetleme yaklaşımı, müşteri istek ve ihtiyaçlarının ön plana çıktığı pazar ortamında, ürünün kalitesini ve fonksiyonunu düşürmeden, ürünü belirlenen hedef maliyet doğrultusunda üretmeyi hedefleyen pazar odaklı bir yaklaşımdır. Pazara dayalı anlayışa sahip olan Hedef Maliyetleme, geleneksel maliyetleme sistemlerine göre ürün maliyetleme sürecim daha geniş perspektiften ele almaktadır. Buna göre ürünün tanımlanması için öncelikle müşteri beklentilerini hareket noktası olarak alan Hedef Maliyetleme yaklaşımı, bu beklentiler ile ürünün teknik özellikleri arasında uyumlaştırma çalışmaları yapmaktadır. Çalışmanın ana amacı; çağdaş maliyetleme yaklaşımları arasında yer alan ve stratejik maliyetleme anlayışına sahip olan Hedef Maliyetleme yaklaşımının incelenmesidir. Bu doğrultuda çalışmada, Hedef Maliyetleme yaklaşımının teorik açıdan değerlendirilmesi ayrıntılı olarak incelenmiştir ve konu hakkında bir uygulamaya yer verilmiştir.

11 ABSTRACT Today companies are forced to fullfill their cost, time and quality objectives spontaneously and at maximum level due to competitively intense nature of the market and decrease of product life-cycle. Because of this they are required to present their products with higher quality, faster and at lower costs to the market when compared to their rivals in order to meet customer needs and expectations. Companies are in an effort of increasing their profits by the least cost. This effort forces companies to give importance on the cost and use accurate and reliable costing systems. In this respect, Target Costing approach which concentrates on the product design and development phases on the basis of integrating competitive elements such as quality, cost, time and avoiding costs before they occur has been developed. Target Costing is a market based approach which intends to provide the context of manufacturing according to target cost settings previously made with keeping the major elements of the product such as quality and functionality at optimum level, in the market context of our day in, which the customer needs and requests have the priority. Target Costing is a market-based approach and it considers product costing process from a wide perspective compared to traditional costing systems. Accordingly, Target Costing accepts customer expectations as its start up point for the product definition and attempts to harmonize the expectations and products' technical specifications. Main purpose of this study is to examine Target Costing approach within contemporary costing approaches Target Costing approach has strategic costing interpretation. In this manner, considerations on Target Costing approach from the theoretical point has been examined in detail and an application is included in the study.