M.Ö. III. binde Marmara arkeolojisi

Abstract

Anadolu'nun kuzeybatısındaki konumu ile Marmara Bölgesi, üç denize kıyısı ve iki boğazı ile kıtalar arasında bağlantı noktası olması bakımından büyük önem arz etmektedir. Sahip olduğu bu su yolu, Marmara Bölgesi'ne daha geniş bir coğrafya ile ilişkiler kurması bakımından avantaj sağlamıştır. Ayrıca bölgenin, çeşitli doğal kaynaklar açısından zenginliği de çekiciliğini arttırmaktadır.M.Ö. III. binde Marmara Bölgesi'nde, kendine özgü, ancak kendi içine kapalı olmayan, birbiri ile etkileşim içinde, farklı kültür bölgelerinin olması sorunlara yönelik çözümlerde farklı bakış açıları yaratmaktadır. Ayrıca su yollarındaki yerleşmelerin bölge içindeki yoğunluğunun değişmesi dikkati çekmektedir. Taşımacılıkta kullanılmış olabilecek nehirlerin varlığı da bölgeyi ilginç bir hale getirmektedir.Anadolu, Ege, Balkanlar ve Karadeniz arasında bir bağlantı noktası konumundaki Marmara Bölgesi'nin, M.Ö. III. bin dönemine ait kültürlerin, kendi içinde bir bütün olarak değerlendirilmesi, komşuları ile arasındaki ilişkilerinde ve bölgedeki yerleşimlerin dağılımında, denizlerin ve akarsuların rolünün belirlenmesi, bu tezin konusunu oluşturur. Dolayısıyla, bu çalışma ile bugüne kadar bölgede yapılan değişik nitelikteki araştırmaların sonuçlarının derlenmesi, yakın bölgelerle olan ilişki ağının ortaya konması ve özellikle bu ağ üzerindeki su yollarına odaklanarak bölgenin farklı bir bakış açısı ile irdelenmesine çalışılmıştır.

The Marmara region, which is located on northwest Anatolia, has a great importance in respect to its connection between the two continents, having three long shores of Black Sea, The Sea of Marmara and Aegean Sea as well as two straights located in Marmara. This wide net of water ways led Marmara region to have an advantageous role for the human populations to have contacts in a wide geography. Also, the richness of natural resources of the region increased its attractiveness for the human groups.In the 3rd millennium BC, the availability of different cultural regions in Marmara peculiar to its kind and open to cultural relations, generates different perspectives in the solution of problems. However, the change in intensity of settlements in this region captures attention. The exploitation of rivers, which could have been probably used for the transportation and transfers of raw material sources, gives another important role to this region in the evolution of human cultures.In order to define the 3rd millennium BC cultures in the study area and to verify the role of rivers on the distribution of settlements in its geographical setting, we concentrated on the Marmara region. Our study, also, constitutes a brief analyze of the Marmara region, regarding its inter-cultural relations in a very interesting geographical position right in the heart of Anatolia, Aegean and Black Sea. Consequently, this area is studied in order to compile results of previous researches on protohistory, to reveal the relation of the network with neighboring regions and finally to consider the region by a different perspective while focusing on waterways on this network.