İlköğretim okulu sekizinci sınıf öğrencilerinin genel ve mesleki ortaöğretim kurumlarına yönelmelerini etkileyen faktörler (Çanakkale ili örneği)

Abstract

Bu araştırma, Türk Eğitim Sistemi içerisinde ilköğretim okulu sekizinci sınıf öğrencilerinin genel ve mesleki ortaöğretim kurumlarına yönelmelerinde etkili olan iç ve dış faktörlerin, ne derece belirleyici olduklarının incelendiği betimsel bir alan taramasıdır.İlköğretim okulu sekizinci sınıf öğrenci görüşleri ile sınırlandırılan bu çalışmada, bireyin mesleki eğilimlerine göre ortaöğretim seçimi sürecindeki yeterlilik ve eksikliklerin ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırmanın amacına ulaşması için geliştirilen anket, 300 öğrenciye uygulanmıştır. Anketin birinci bölümünde kişisel bilgileri içeren 8 adet soruya, ikinci bölümde ise öğrencilerin mesleki yönelimlerine bağlı olarak; devam edecekleri ortaöğretim kurumu tercihinde, hangi faktörlerin etkili olduğunun belirlenmesine yönelik 44 maddelik ifadeye yer verilmiştir. Anketin birinci bölümünde yer alan kişisel bilgilerle ilgili frekanslar, yüzdeler, aritmetik ortalamalar bulunmuştur. Anketin ikinci bölümünde yer alan görüşlere ait verilerin analizinde ise; her bir sorunun frekans ve yüzde değerleri bulunarak çizelgeler halinde düzenlenmiştir. Çalışmada SPSS 13 paket programı ve istatistiksel yöntemlerden t-testi, one way ANOVA ve LSD testi kullanılmış, gruplar arasındaki anlamlılık testlerinde p= 0,05 düzeyi esas alınmıştır.Araştırma sonucunda, önceden belirlenen alt amaçlara bağlı olarak anket maddeleri boyutlandırılarak, çizelgeleştirilmiş ve yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin genel ve mesleki ortaöğretim kurumlarına yönelmelerini etkileyen faktörlere ilişkin boyutlardan aile, okul, psikolojik ve sosyolojik ihtiyaçlar ve profesyonel rehberlik örgütlerinin diğer boyutlara göre daha fazla etkili olduğu tespit edilmiştir.Nihai olarak, araştırma kapsamında elde edilen bulgular değerlendirilmiş ve sonuçlara ilişkin bazı önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Meslek seçimi, mesleki rehberlik, yönelme/yöneltme, genel ve mesleki ortaöğretim.

This research is a descriptive study scan examining to what extend inner and outer factors determine the general and vocational orientation choices of primary school eighth grade students in the Turkish Education System.The research has been limited with primary school eighth grade students. It is aimed to present the competencies and deficiencies of the individual during the process of high school orientation according to his/her tendencies. The questionnaire developed by the researcher in order to reach the determined aim has been administered to 300 students. The questionnaire is consisted of eight questions about personal details in the first section and 44 diagnostic questions determining the factors that are effective on the students? choices of orientation in the second section. Frequencies, percentage and arithmetic mean related to the personal details in the first section are presented. The quantity of each diagnostic question in the second section has been presented in means tables. SPSS 13.0 Programme, t-test, one way ANOVA and LSD test have been used in this study. p= 0,05 level is in significance tests.After the data collection, the diagnostic questions are shaped, charted and interpreted according to the sub aims determined previously. According to the findings the factors of family, school, psychological and sociological needs and professional guidance organization are found to be more effective than others factors on the general and vocational secondary schools choices of students.As a result, the findings of the research have been evaluated and some suggestions related to the results are made.Key Words: Vocational choice, vocational guidance, orientation, general and vocational education.