Protein-enerji malnütrisyonlu çocuklarda serum selenyum düzeyi ve glutatyon peroksidaz aktivitesi

Abstract

32 ÖZET Çalışmamız Aralık 1994 - Kasım 1995 tarihleri arasında Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Sağlık Hizmetleri Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları kliniğine başvuran 2-64 ay arasındaki 70 protein-enerji malnütrisyonlu ve 20 kontrol grubu sağlıklı çocukta yapıldı. Hem PEM gruplarında, hem de kontrol grubunda serum albümin, selenyum ve glutatyon peroksidaz düzeyleri ölçüldü. Bütün protein-enerji malnütrisyonlu grupların ortalama serum selenyum düzeyleri ve ortalama serum glutatyon peroksidaz aktiviteleri kontrol grubu ile karşılaştırıldığında anlamlı olarak düşük bulundu (p < 0.001). Bu düşüklüğün 111° ve IV° protein-enerji malnütrisyonlu gruplarda daha belirgin olduğu saptandı. Protein-enerji malnütrisyonlu vak'alardan 111° ve IV° PEM'de serum albümin düzeyi kontrol grubuna göre anlamlı düşüktü (p < 0.001). Bu bulgulara göre protein-enerji malnürisyonlu çocuklarda serum selenyum düzeyi ve glutatyon peroksidaz aktivitesi kliniğin şiddetiyle doğru orantı göstermekte ve total parenteral beslenme gerektiren durumlar enzim aktivitesini hızla düşürmektedir. Gıdalardaki metionin ve sistein gibi aminoasitlerin, E, B2, B6 gibi vitaminlerin azalışı ve Hg, Ag, Cd, Pb, As gibi ağır metallerin fazlalığı da selenyumun biyoyararlammmı azaltmaktadır.33 Çalışmamızda serum albumin ve selenyum düzeyleri arasında korelasyon bulamazken, serum albümin ve glutatyon peroksidaz aktivitesi arasında pozitif korelasyon saptadık. Bu sonuçlar protein-enerji malnütrisyonunda serum albümin ve selenyum düzeyi azalmasının birbirinden bağımsız faktörlerce gerçekleştiği; ancak enzim aktivitesinin doğrudan gıda ile protein alımına bağımlı olduğu görüşünü desteklemektedir.