Sağlık personelinde lateks allerji insidansı ve çapraz reaksiyonlar

Abstract

ÖZET Epidemiyoloji incelemeleri sağlık personelinde lateks sensitizasyonu sıklığının arttığını göstermiştir (%2'den %17'ye kadar). Bunun nedeni eldivenlerin imalatı sırasında özel işlemlerle değişmesi lateks eldiven kullanımının artmasıdır. Hepatit ve AİDS gibi hastalılara maruz kalma riskinin artması eldiven kullanımım da arttırmıştır. Biz de çalışmamızda Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde lateks eldiven kullanan sağlık personelinde, lateks allerji insıdansını, meyveler ve polenlerle lateks antijeni arasındaki çapraz reaksiyonları araştırdık. Yaptığımız çalışmada yaşlan 18-45 arasında değişen (yaş ortalaması 28.47 + 5.01) 138 olguya lateks allerjisi semptomları ile ilgili anket yapıldı. Anket sonrası lateks antijeni ile prick test ve lateks ürünleri ile patch test uygulandı. Sonuçlar değerlendirildi. 138 olguya düzenlenen ankette en sık rastlanan semptomlar 23 olguda eldiven dermatiti (%35.9) ve 23 olguda kaşıntı (%35.9) idi. 138 olgunun 16'sında lateks prick (%11.6), 4'ünde lateks ürünlerine patch test (%2.9) pozitifti. 16 lateks pozitif olgunun 6'sı erkek (%37.5) ve 10'u kadın (%62.5), yaş ortalamaları 25.18 + 2.61 idi. Erkeklerin yaş ortalaması 29.66 + 2.42 ve kadınların yaş ortalaması 22.5 + 3.24 idi. Lateks ürünlerine patch test pozitif olan 4 olgu aynı zamanda lateks prick teste de pozitif reaksiyon verdi. Patch test pozitifliği 4 olguda da sadece thiuram mix'e karşı görüldü. Lateks allerji oram %14.5 (cilt testi pozitifliği), prick test pozitif olan olgular içinde patch test pozitiflik oram %25 idi. 46Prick testi pozitif olan 16 olgunun 9 tanesinde polen (5 tanesinde grass mix ve 4 tanesinde ragweed) ve 5 tanesinde gıda allerj enlerine (2 tanesinde avokado, 2 tanesinde kivi, 1 tanesinde kabuklu yemiş allerj enlerine) prick test reaksiyonu pozitif bulundu. Sonuç olarak Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi sağlık personelinde lateks allerjisi oram yüksektir, lateks allerjisi sağlık personelini yaygın olarak etkileyen ve ciddi reaksiyonlara neden olarak, kişilerin mesleki başarısını düşüren bir sorundur. Antijen içeriği düşük pudrasız lateks eldiven kullanımı veya latekssiz eldiven kullanımı, lateks allerjik personele polenler meyveler ve kabuklu yemişlerle prick testlerin rutin olarak yapılması ve personelin bu allerjenlerden kaçınması allerji insidansını azaltıcı yöntemlerdir. Polenler, meyveler, kabuklu yemişlerle lateks allerjenleri arasındaki çapraz reaksiyonlar lateks allerjisini anlamada yol göstericidir. Bu konuda daha ciddi önlemlere ve daha çok çalışmaya ihtiyaç olduğu görüşündeyiz. 47