Gebelerde hepatik ve portal venöz sistemin renkli doppler ultrasonografi ile değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET RDUS karaciğer vasküler yapılarının ve bu vasküler yapılara ait patolojilerin değerlendirilmesinde kullanılan ucuz ve non-invaziv radyolojik yöntemdir. Gebelik sırasında ortaya çıkan sistemik ve fizyolojik değişiklikler karaciğer dahil olmak üzere birçok organı etkilemektedir. Gebelik sürecinde oluşan fizyolojik hemodinamik değişiklikler, hepatik ve portal venöz sistemi etkileyebilmektedir. Ayrıca bir kısmı karaciğeri ve karaciğere ait vasküler yapılan etkileyen patolojilerde bu vasküler yapılar etkilenebilmektedir. Çalışmamızda Temmuz 2001 ve Nisan 2002 tarihleri arasında 10-40 gebelik haftasında 98 olgu ve kontrol grubu olarak doğurganlık çağındaki gebe olmayan 50 olguda OHV akım paterni, çapı ve portal ven akım hızı, çapı ve volümü değerlendirildi. 10-20 hafta arası gebe olan olgularımızda akım paterni %55.9 oranında normal olmak üzere, %26.5 oranında basılanmış ve %17.6 oranında düzleşmiş paternde idi. 21-30 hafta arasında %1 7.6 normal, %50 basılanmış ve % 32.4 düzleşmiş paternde; 31-40 hafta arasında %6.7 normal, %20 basılanmış ve %73.3 düzleşmiş paternde saptayıp, gebelik periyodunda ilerlemeyle HVP'de belirgin değişiklikler izledik. Portal ven akım hızı gebelik dönemindeki olgularımızda ortalama 26.25 ± 0.49 ml/dk, gebe olmayan olgularımızda ise 16.28 ± 0.44 ml/dk olarak ölçülmüş olup; gebelik döneminde portal ven akım hızında artış saptanmıştır. Çalışmamızda gebelik döneminde OHV çapı, portal ven çapı ve volüm değerleri; gruplara ayırdığımız gebelik dönemlerinde istatistiksel olarak önemsiz farklılık göstermekte olup (p>0.05), gebe olmayan gruba göre bu değerlerde artış geliştiği görüldü. Bu çalışma ile elde ettiğimiz veriler ışığında gebelik döneminde oluşan kardiyak output artışı, sistemik ve splanknik vasküler dirençteki azalma, ayrıca dolaşım sistemindeki volümde yaklaşık %40 oranındaki artış ve genişlemiş uterus bası etkisi hepatik ve portal venöz sistemdeki bu değişikliklerden sorumlu tutulmaktadır. Yapmış olduğumuz çalışma ile bu fizyolojik değişikliklerin gebelik döneminde yapılan RDUS incelemelerinde dikkat alınması gerektiği yönünden bir temel oluşturabileceği düşüncesindeyiz 39