Hazâ Kitâb-ı Kavsnâme: İnceleme-metin-dizin

Abstract

Bu çalışma, Muhammed bin Yûnus ed-Dervâzî tarafından yazılan, XVII. yüzyılın ilk çeyreğinde Mustafa bin Hüseyin tarafından istinsah edilen Hazâ Kitâb-ı Kavsnâme adlı bir okçuluk yazmasının fonetik, morfolojik ve sözlük bilimsel özelliklerini belirlemek için hazırlanmıştır. 67 varaklık bu yazma, çokça okçuluk terimi barındırmaktadır.Çalışmanın giriş bölümünde eser ve eserin nüshaları hakkında bilgi verilmiştir. Dil incelemesi bölümünde metnin yazım özellikleri, ses bilgisi ve yapı bilgisi üzerinde durulmuştur. Yazım özellikleri bölümünde sözcüklerin, eklerin yazım farklılıkları ele alınmıştır. Ses bilgisi bölümünde, metindeki ses olayları ve ünlü uyumları üzerinde durulmuştur. Yapı bilgisi bölümündeyse ad durum ekleri, iyelik ekleri, zarf yapma ekleri, edatlar, bağlaçlar, eylem çatısı, birleşik eylemler, eylem çekimi, sayı adları ve eylemsiler Türkiye Türkçesinden farklı olan yönleriyle örneklendirilmeye çalışılmıştır.Çalışmanın metin bölümünde, yazma eserin çeviri yazılı metni verilmiştir.Dizin bölümünde ise metinde geçen sözcüklerin anlamları ve kökenleri gramatikal dizin şeklinde verilmiş, anlamı bulunamayan sözcüklere yaklaşık anlamlar verilerek yanlarına soru işareti (?) bırakılmıştır. Ayrıca, metinde geçen özel adlar için, özel adlar dizini oluşturulmuştur.

This study has been prepared with the aim of establishing phonological, morphological and lexicographical characteristics of the `Haza Kitab-ı Kavsname` written by Muhammed Yûnus ed-Dervâzî and copied by Mustafa bin Hüseyin in the first quarter of 17th century . Consisting of 67 pages, this manuscript includes plenty of archery terms.In the introduction section of our study, information regarding the manuscript and its copies have been provided. In the section of linguistic evaluation, writing properties, phonetics and morphology of the manuscript are mentioned. In the section of writing properties, spelling differences of words and affixes are dealt with. In the section of phonetics, vowel harmony and phonetic events are mentioned. In the section of morphology, possesive suffixes, case endings, adverbial endings, perpositions, verbs, compound verbs, conjugations, number nouns and verbalia are examplified in a way that is quite different from modern Turkish.In the text section of our study, transcripted form of the manuscript have been provided.In the index section, meaning and origins of the words present in the manuscript have been written in a grammatical order. The words for which no meaning exists are written with an approximate meaning and with a question mark(?). Besides, for the proper nouns that are present in the text, an index has been formed and provided.