Zygmunt Bauman`da postmodern etik

Abstract

İnsanoğlu doğası gereği sosyal bir varlıktır ve bu evrende var olduğundan beri hertürlü faaliyetinin ahlâkî bir boyutu olagelmiştir. Ahlâka ilişkin pek çok konu ise AntikÇağlardan bu yana ahlâk felsefesi/etik çerçevesinde tartışılagelmiştir.Düşünce tarihi boyunca felsefenin bir dalı olarak etik; ödev, yükümlülük,sorumluluk, gereklilik, erdem gibi kavramları analiz ederek; doğru ve yanlış, iyi ve kötü ileilgili ahlâkî yargıları ele almıştır. Böylece ahlâkî eylemin doğasını soruşturmuş ve iyieylemin gerçekleştiği erdemli bir yaşamın nasıl olması gerektiğini açıklamaya çalışmıştır.Bu açıklamalarda etik iki boyutta ele alınmıştır: Birincisi, ahlâkî yargılara ilişkin fikirleryürüterek, iyi bir yaşama ulaşmayı savunan 'normatif etik', ikincisi ise herhangi bir ahlâkîyargıya ihtiyaç duymaksızın, en yüksek iyiyi belirlemenin, iyi bir yaşama ulaşmada yeterliolduğunu savunan 'meta-etik'tir.Etiğin bu iki boyutunun sınırları sanayi devrimi ve sonrasında boy gösterenmodernizm ve postmodernizm gibi olgularla daha keskin ve belirgin bir hale gelmiştir.Modernizme dek etik daha çok normatif kalıplarda ele alınmış, postmodernizmle birlikteise daha çok meta-etik çerçevesinde tartışılmıştır. Bu iki kutup düşüncenin içindeki fikiradamlarından birisi olan Zygmunt Bauman (1925-…) ise modernizmin getirilerininrahatsızlığı içerisinde sadece modernizme ve düşünce yapısına değil, postmodernizmekadar olan tüm düşünce sistemlerine eleştirilerde bulunmuştur.Bauman'ın yaşamı, son yüzyılın düşünce ve sosyal yapısının derin izlerinibarındırmaktadır. Bauman, modernizmle birlikte, bireyin elinden alınan en büyük değerinetik olduğunu dile getirmiştir. Ahlâk konusunda temel, mutlak, evrensel olanı aramayıreddederek, postmodern etik düşüncesini temellendirmiştir. Postmodern etiği, etiğinmodernizm sonrası tekrar insana sunulması olarak görmektedir. Bu düşüncelerle,postmodern etiği kendine has terimler ve yöntemlerle açıklamıştır.

Mankind is a social being by nature and it has been a moral dimension of everyactivity since he has been in this universe. Many issues have been debated since Ancienttimes, ethics context.Ethics, as a branch of Philosophy throughout the history of thought, have discussedmoral judgments about right-wrong and good-bad; analyzing concepts like assignment,responsibility, requirement and virtue. Thus it investigated the nature of moral action andtried to explain how it should be for a good life. Ethics was divided into two, whenconducting these studies. First one is normative-ethics, defending achieve a better life byexecuting ideas about the moral judgment. Second one is meta-ethics, arguing that issufficient to determine the highest good is to achieve a good life.The limits of these two aspects of ethics has become more sharp and distinct withphenomenon like them modernism and postmodernism emerged after the industrialrevolution. Ethics have discussed in more normative pattern upto modernism, but withpostmodernism have discussed in more meta-ethics context. Zygmunt Bauman is one ofthe thinkers of these two poles and he has criticized not only structure of modernismthought but also all the thought systems upto postmodernism.Bauman's life, contains deep scars of last century's thinking and social structure.With modernism, Bauman has stated that ethics is the largest Value obtained fromsomeone's hand. About moral, refusing to call the basic, absolute and universal, he hasjustified its postmodern ethics idea. He has seen postmodern ethics as presenting of ethicsto the human after modernism. With these thoughts, he has stated on postmodern ethics itsown terms and methods.