Şizofreni hastalarında serotonin taşıyıcı gen polimorfizmi

Abstract

Şizofreni genetik temeli olan, genellikle ergenlik çağında başlayan, yaşam boyu yaygınlığı %1 olan, kronik seyirli, sanrı ve varsanılarla karakterize olan bir bozukluktur. Aile, ikiz ve evlat edinme çalışmaları hastalığın genetik etiyoloj isini desteklemektedir. Nörotransmitterlerin monoaminerjik grubu, bunların reseptörleri, geri alım genleri şizofreni patogenezinde rol oynamaktadır. Serotonin davranışlar, uyku, mizaç, varsam ve depresyon gibi durumlardan sorumlu bir nörotransmitterdir. Serotonin taşıyıcı gen polimorfık yapıda olup, serotonin taşınmasındaki rolü nedeniyle psikiyatrik bozuklukların etiyolojisinde önemli bir rol oynadığı öne sürülmektedir. Bu çalışmada şizofreni hastalarında serotonin taşıyıcı genin transkripsiyonel kontrol bölgesindeki`değişken sayıda ardışık tekrar` (Variable Number of Tandem Repeats:VNTR) ve 5-HTT Gene-linked Polimorphic Region (5-HTTLPR) varyantlarının polimorfızmi araştırıldı. Çalışmaya DSM-IV tanı kriterlerine göre tanısı konmuş 55 şizofreni hastası ve 32 sağlıklı gönüllü kontrol alındı. Hasta ve kontrol bireylerinden alınan kanlardan tuz çöktürme yöntemine göre DNA' lar elde edildi. Serotonin taşıyıcı geni polimorfızminin alelleri polimeraz zincir reaksiyonu yöntemiyle belirlendi. Serotonin taşıyıcı geni intron 2 VNTR polimorfızmine göre 12/12, 12/10, 10/10, 12/9 genotiplerinin hastalardaki dağılımı sırası ile %47.3, %47.3, %3.6, %1.8; kontrol bireylerinde ise %46.9, %46.9, %6.3 olarak belirlendi. 5-HTTLPR polimorfızmine göre L/L, L/S ve S/S genotiplerinin hastalardaki dağılımı sırası ile %30.9, %41.8, %27.3; kontrol gruplarındaki dağılımı ise %28.1, %50.0, %21.9 olarak belirlendi. SERT geni polimorfızmine ait genotip dağılımı hasta ve kontrol bireyleri arasında kısmen farklılık göstermesine karşın, bu farklılığın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı sonucuna varıldı. Sonuç olarak, şizofreni hastalığının etiyolojisinde rol alabilecek çeşitli risk etkenleri ve diğer genlerle birlikte yapılacak bir çalışma ile sağlıklı sonuçlar elde edilebilir. Ayrıca örnek sayısı artırılarak serotonin taşıyıcı gen polimorfızmi ile diğer nörotransmitter genlerine ait polimorfızmlerin şizofreni üzerine. etkileri araştırılmalıdır. Anahtar sözcükler: Şizofreni, serotonin taşıyıcı gen, VNTR, HTTLPR, polimorfızm.

Schizophrenia is common disorder with proven genetic basis but complex mode of inheritance. Onset is generally during adolesance with a lifetime morbid risk being approximately 1% in the general population. Aconstellation of features including hallucations and delusions charecterize.Twin and adoptation studies as well as familial clustering have supported a genetic etiology of this illness. The monoaminergic group of neurotransmitters, their reseptors and the genes involved in their uptake may all play an important role in the pathogenesis of schizophrenia. Serotonin is important neurotransmitter that governs some of the behavioural aspects like sleep, moods, hallucinations and depression. The serotonin transporter gene plays an important role in the serotonin uptake in to neurons and this gene is considered to be promising candidate for genetic involvement in psychiatric disorders owing to its role in the regulation of serotoninergic neurotransmission. This gene shows genetic polymorphism. In this study the relationship between the frequency of the different aleles of the 5-HTTLPR and VNTR variant of the 5-HTT gene was investigate. We studied the 5-HTTLPR and VNTR variant of the 5-HTT gene in 87 subjects whom 55 were unrelated and strictly met DSM-IV criteria for schizophrenia and 32 were healty and unrelated controls. Blood samples were isolated following the precipitation in the presence of salts. SERT gene aleles were determined using polymerase chain reaction method. Based on the intron 2 VNTR polymorphism of SERT gene, the distribution of 12/12, 12/10, 10/10 and 12/9 genotypes were found as, 47.3%, 47.3%, 3.6% and 1.8% in patientswhereas this genotype distribution in control group was 46.9%, 46.9% and 6.3% respectively. According to 5-HTTLPR polymorphism, the distribution of L/L,L/S andS/S genotypes were found as 30.9%, 41.8%, 27.3% in patients whereas this genotype distribution in control group was 28.1%, 50.0%, 21.9% respectively. Despite the fact that the genotype distribution of SERT gene poliymorphism in patients and control group seemed to be different from each other, this difference was not found to be staistically significant.In conclusion, a genetic study involving various risk factor and genes playing important role in the etiology of schizophrenia may lead to statistically significant data. Furthermore, the synergistic effect of SERT polymorphism and the polymorphism of other neurotransmitter genes must be investigated increasing the number of the samples. Key words: schizophrenia, serotonin transporter gene, VNTR, HTTLPR, polymorphism.