Koroner bypass operasyonu geçiren hastalarda preoperatif statin kullanılmasının perioperatif ve postoperatif iskemi ve inflamatuar cevaba katkısı

Abstract

ÖZET Bu çalışmada koroner bypass operasyonu geçiren hastalarda preoperatif statin kullanılmasının perioperatif ve postoperatif myokardiyal iskemi ve inflamatuar cevaba etkisi araştırıldı. Kalp Damar Cerrahisi Anabilim Dalı'nda koroner kalp hastalığı nedeni ile yatan ve aorta-koroner bypass ameliyatı uygulanan, yaşlan 38 ile 87 (ort. 63.4) arasında değişen, 22 'si erkek ve 8 'i kadın 30 hasta, prospektif randomize çift kör çalışmaya alınarak incelendi. Çalışmaya elektif operasyon geçirecek hastalar dahil edilirken, klinik olarak renal, hepatik ve serebrovasküler hastalığı bulunanlar dahil edilmediler. Çalışmaya alman hastalar (n=30) randomize olarak kontrol (Grup I) ve tedavi (Grup II) olmak üzere iki gruba ayrıldı. I. gruptaki hastalara (n=15) rutin dışmda herhangi bir tedavi verilmezken, II. gruptaki hastalara (n=15) preoperatif en az 10 gün atorvastatin 20 mg/gün dozda verildi. Hastalarda preoperatif olarak glukoz, kan üre azotu (BUN), kreatinin, trigliserit, total kolesterol, LDL kolesterol, VLDL kolesterol, HDL kolesterol bakıldı. Koroner anjiyografi sırasında ölçülen end diastolik basınç (EDP) değerleri, ameliyattaki total bypass süresi, aortik kross klemp (AKK) süresi, en düşük ısı, total ameliyat süresi, ekstübasyon süresi iki grup arasında karşılaştırıldı. Aynı zamanda koroner arter hastalığı risk faktörleri gruplar arasındaki farklılık açısından değerlendirmeye alındı. Hastalardan AKK konulmadan önce, AKK konulduktan sonra 2. dakikada, pompadan çıktıktan sonra, postoperatif 4. saat, postoperatif 12. saat ve postoperatif 24. saatte sistemik kandan radial arter yolu ile kan örnekleri alındı. Bu kan örneklerinden inflamatuar cevap açısından interlökin-6 (IL-6), tümör nekrozis faktör (TNF), C-Reaktif protein (CRP), fibrinojen, myokardial iskemi açısından ise kreatin fosfokinaz-MB (CK-MB) çalışıldı. Ayrıca AKK konulmadan önce, AKK konulduktan sonra 2. dakikada ve pompadan çıktıktan sonra myokardial iskemi yönünden myoglobin ve troponin I (Tr-I) ölçümleri yapıldı. Kan numunelerinden elde edilen değerlere göre gruplar kendi aralarında ve ölçüm yapılan zaman aralıklarına göre kendi içinde karşılaştırıldı. 111İki gruptaki hastaların AKK öncesi, AKK sonrası,pompa sonrası, postoperatif 4. saat, postoperatif 12. saat, ve postoperatif 24. saat IL-6 değerleri karşılaştırıldığında, IL-6 yönünden postoperatif 4. saat; TNF yönünden pompa sonrası, postoperatif 4. saat ve postoperatif 24. saat ile CRP yönünden postoperatif 4.saatte anlamlı fark bulunurken (p<0.05), fibrinogen yönünden fark bulunmadı (p>0.05). İki gruptaki hastaların değişik zamanlarda ölçülen IL-6, CRP, ve fibrinojen değerleri gruplarda kendi içinde karşılaştırıldığında ölçüm değerleri arası fark önemli bulunurken (p<0.05), TNF açısından iki grupta da fark önemsiz bulundu (p>0.05). İki gruptaki hastaların AKK öncesi, AKK sonrası, pompa sonrası, postoperatif 4. saat, postoperatif 12. saat ve postoperatif 24. saat değerleri karşılaştırıldığında, CK-MB yönünden fark önemli bulunmadı (p>0.05). İki grup arasında AKK sonrası ve pompa sonrası myoglobin yönünden fark anlamlı bulunurken (p<0.05), Tr-I'nın da pompa sonrası değerinde anlamlı fark bulundu (p<0.05). Grupların kendi içindeki değişik zamanlarda ölçülen myoglobin, CK-MB ve Tr-I değerleri karşılaştırıldığında myoglobin ve CK-MB değerlerinde her iki grupta da anlamlı fark bulunurken (p<0.05), Tr-I değerlerinde sadece I. grupta anlamlı fark bulundu (p<0.05). II. grupta ise fark bulunmadı (p>0.05). Statin grubu ilaçların, açık kalp cerrahisi sırasında oluşan inflamatuar cevabı ve myokardiyal iskemik hasarı azaltmada katkısı olduğu görüldü. Bu doğrultudaki araştırmaların devam etmesi sonucunda sistemik inflamatuar yanıta neden olan sitokin üretimi tamamen veya kısmen önlenebilir ve myokardiyal hasar azaltılabilirse KPB'dan sonra görülen, mortalite ve morbidite ile sonuçlanabilen olaylar önlenebilecektir. Anahtar Kelimeler: Sitokin, inflamatuar yanıt, kardiyopulmoner bypass, myokardiyal iskemi, statin iv

SUMMARY In this study involving against inflammatory response and peroperative and postoperative myocardial ischemia of preoperative statin usage was observed in patients who were performed coronary bypass grafting (CABG). Thirty patients who are twenty two male, eight female, ages between thirty eight and eighty seven, and were performed CABG in our clinic were got to study. Study was double blind and was prospective randomise. Patients who have renal disease and/or hepatic disease and/ or cerebrovascular disease were excluded from study. Patients who have emergency status were excluded also. Patients were divided randomise two subgroup so built control (n=15) and treatment (n=15) groups. Glucose, blood urea nitrogen (BUN), creatinin, trigyliserid, total cholesterol, LDL cholesterol, VLDL cholesterol, HDL cholesterol were performed preoperatively. Atorvastatin tratment was administered to treatment gruop 20mg/kg/day at least 10 days preoperatively. Control group was get their routine administration. Blood samples were got through radial artery when before cross clamping of aorta (CCA) and second minute of CCA, just after cardiopulmonary by pass (CPB), 4th hour postoperative, 12th hour postoperative, and 24th hour postoperative. For evaluate inflammatory response interleukine 6 (IL-6) tumor necrosis factor (TNF), C-reactive protein (CRP), fibrinogen were performed. For evaluate myocardial ischemia, creatin phosphokinase -Myocardial Band (CK-MB) was performed. Myoglobin and troponin I (Tr-I) levels were performed for observing myocardial ischemia also. Groups was compared with these biochemical results. Results of same group was compared on the base of time intervals also. There were significant statistical results between groups on the base of IL-6 levels in fourth hours samples. There were significant results when TNF results were compared at the after CPB, postoperative 4th hour, and postoperative 24th hours. There was significant result between 4th hour of CRP levels.There was not any significant result about fibrinogen. Groups were compared with itselves. There was not any difference about TNF but there were significant results about fibrinogen, CRP and IL-6.Groups were compared on the base of CK-MB so no significant differencies. But there were significant results when groups compared in itselves about CK-MB and myoglobin. There was no differencies about Tr-I in second groups. But there was. in group I. At the last word we think drugs which include statins have effects decrease inflammatory response and decrease myocardial ischemic injury. So if production of cytokines which cause systemic inflammatory response can be stopped then some events which can cause mortal or morbid can be stopped. Key Words: Cytokines, inflammatory response, cardiopulmonary by pass, myocardial ischemia, statin VI