Anadolu Selçuklu Dönemi mimarisinde kullanılan seramik yüzey kaplamalarının araştırılması, günümüz mimarisinde yorum ve uygulamaları

Abstract

Seramik insanoğlunun yaşamına giren kutsal bir malzemedir. İlk çağlardan beri günlük ihtiyaçları karşılamak, dini amaçlar ve süsleme aracı olarak renk, doku ve hacim sınırsızlığında uygarlık tarihinde insanoğlunun en yakın dostu olmuştur. Kerpiç'in yapı malzemesi olarak kullanılmaya başlanmasıyla birlikte pişmiş yapı malzemesine dönüşme serüveni; seramiğin, ısıya dayanıklılık, suya ve soğuğa karşı direnç gösterme, süslemeye elverişlilik gibi cazip özelliklerinin fark edilmesiyle iç ve dış mimarinin ayrılmaz bir parçası olmuştur. Yakın coğrafyadaki Mezopotamya, Mısır, Hindistan ve Anadolu'da tarihin ilk örnekleri üzerinde temellenen mimari seramik tanımı, modern sanatın başlamasıyla yeniden şekillenmiştir. 19.yy da Endüstri Devrimiyle birlikte mimarinin gelişim ve değişimine paralel olarak seramik malzeme de sanatsal ve işlevsel özelliğini kaybetmeden tarihsel değerlerini geliştirerek modern mimarideki yerini almıştır. Bu araştırmada Anadolu Selçuklu Dönemi mimari seramik kaplamaları ile birlikte Anadolu Selçuklu Sanatının Günümüz Mimari seramiklerine yansımaları da ele alınmıştır. Kökenini Anadolu Selçukludan alan mimari kaplama seramiği konulu atölye çalışmalarında, öncelikle bir mekân tespit edilmiş, tasarımlar bu mekâna uygun olarak hazırlanmış ve seramik pano çalışması yapılmıştır.

Ceramic which has come into human being's life, is a sacred material. Since the first ages it has become the intimate friend of human being while satisfying the daily needs, religious and decoration purposes with limitless color, texture and volume properties during the history of civilization. By starting the usage of mudbrick as a construction material, transformation adventure ending with fired construction material and distinguishing the attractive properties of ceramic like durability against heat, resistance to hot and cold, being suitable for decoration, it has become an inseparable part of both inner and outside architecture. The definition of ceramics which was formed with the first examples in nearby geography, Mesopotamia, Egypt, India and Anatolia, has been reshaped with the beginning of modern art. With the industrial revolution in 19th century, as being parallel to the development and evolution of architecture, ceramic material has taken its place in modern architecture without losing its functional and artistic properties. In this research both Anatolian Seljuks period architectural ceramic coatings and reflection of Anatolian Seljuks Art over modern architectural ceramics are discussed. In the workshop productions with the topic of architectural ceramic coatings which was rooted in Anatolian Seljuks, first of all an application place was determined, then suitable designs were prepared according to that place. Later on ceramic panel was produced and applied.