II. Abdülhamid döneminde İşkodra vilayeti`nde eğitim ve eğitim kurumları (1876-1909)

Abstract

İşkodra Arnavutluk'un kuzeybatı kesiminde yer almaktadır. İşkodra ismi Arnavutça olup tepe demek olan kodra kelimesinde gelmektedir. İşkodra M.Ö III. ve II. yüzyıllarda İlir Devleti'nin merkeziydi. Bölge, daha sonra Roma, Bizans ve Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Bölgenin tamamen Osmanlı hakimiyetine girmesi Fatih Sultan Mehmed döneminde olmuştur. Tezde ana kaynak olarak salnameler kullanılmıştır. Bunun yanında araştırma konusuyla ilgili arşiv kaynakları ve araştırma eserlerinden de yararlanılmıştır. Çalışmada önce İşkodra vilayetinin tarihi, idari ve nüfus yapısı ele alınmıştır. Daha sonra Tanzimat dönemine kadar ülkede en yaygın olan eğitim kurumları Sıbyan mektebi ve medreseler hakkında bilgi verilmiştir. Son olarak da modernleşme dönemi vilayetteki eğitim ve eğitim kurumları ele alınmıştır. Tanzimat dönemiyle birlikte ülkede yaygınlaşan ibtidai, rüşdiye ve idadiler İşkodra vilayetinde II. Abdülhamid döneminde açılmaya başlamıştır. Vilayette gayrimüslim nüfusun yoğun olması sebebiyle çok sayıda gayrimüslim ve yabancı mektep de faaliyet göstermiştir. II. Abdülhamid döneminde İşkodra Vilayeti'nde Eğitim ve Eğitim Kurumları (1876-1909) adlı tezimizi hazırlamamızdaki amaç; Konuyla ilgili doğrudan bir çalışma olmamasıdır. Maarif üzerine yapılan çeşitli çalışmalar araştırılmış ve konu üzerine literatür taraması yapılmıştır. İşkodra Vilayeti ile ilgili olarak Devlet, Vilayet, Maarif Salnameleri incelenmiş ve de İşkodra Vilayeti'ne dair Osmanlı Arşivi'ndeki vesikalar kullanılarak özgün bir tez oluşturulmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: İşkodra, II. Abdülhamid, Mektep, Eğitim.

ABSTRACTEDUCATION AND EDUCATIONAL INSTITUTIONS IN THE SHOKADRA STATE UNDER ABDULHAMID II (1876-1909Skhodra is placed at the northernwest of the Albania. Skhodra as a term, comes from 'khodra' which means 'hill' in Albanian. Shkodra was the capital of Illyrian State at II-III centuries BC. After that Shkodra ruled by different states which are Romans, Byzantium and Ottomans. The territory was completely joined to Ottoman Empire at Mehmed II's era.In this thesis, annuals are used as main source. Beside that, researchs and archives are used as well. Firstly, history, administration and population of Shkodra Province are approached. After that, Sıbyan Mektebi (Ottoman Elementary School) and Medrese (Madressah) which are the most popular education institutions until Tanzimat Reform era enlighted in this study. Lastly, education and intitusions are approached in province at modernization era.With the Tanzimat Reform Era, primary, middle and high schools became widespread at the Abdulhaid II's era. In this era especially primary and middle schools became widespread in the province. Because of the non-muslim population, a lot of foreign school are got into the act in the province.Key words: Shkodra, Abdulhamid II, School, Education.