Kronik obstrüktif akciğer hastalığına sahip hastaların yorgunluk düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Araştırma KOAH'a yakalanan hastaların yorgunluk düzeylerini belirlemek ve hemşirelerin hastalara yorgunluk ile ilgili vermesi gereken bakımı açıklamak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Bursa Mustafakemalpaşa Devlet Hastanesi Göğüs kliniğinde 1 Şubat 2018- 1 Haziran 2018 tarihleri arasında yatarak tedavi gören 150 KOAH'lı hasta oluşturmuştur. Veriler, hastaların sosyo-demografik özelliklerini ve hastalığa ilişkin özelliklerini belirlemek amacıyla Kişisel Bilgi Formu, yorgunluk ve enerji düzeylerini ölçmek için Yorgunluk İçin Görsel Benzerlik Skalası (YİGBS) ile KOAH ve Astım Yorgunluk Ölçeği (KAYÖ) kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, t test, Mann Whitney U testi, tek yönlü ANOVA, Kruskal Wallis H testi, Pearson, Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan hastaların YİGBS ölçek toplam puan ortalaması 90,29±21,34; alt ölçek puan ortalamaları ise `yorgunluk 73,05±26,79`; `enerji 17,24±9,45` ile KAYÖ puan ortalaması 50,00±16,10 olarak saptanmıştır. Araştırmada 51 yaş üstünde olanların, kadınların, öğrenim düzeyi düşük olanların, gelir düzeyi düşük olanların, KOAH tanı süresi uzun olanların YİGBS yorgunluk alt boyutu ile KAYÖ puan ortalamaları anlamlı olarak yüksek bulunmuştur (p<0,05). YİGBS yorgunluk alt boyutu ve KAYÖ puan ortalamaları ile meslek, ilaç kullanma durumu, sigara kullanma durumu arasındaki fark anlamsız bulunmuştur (p>0,05). Kadın hastaların, öğrenim düzeyi düşük olan, gelir düzeyi düşük olanların YİGBS enerji alt boyutu puan ortalaması anlamlı olarak düşük bulunmuştur (p<0,05). Enerji puan ortalamaları ile cinsiyet, yaş, medeni durum, meslek, gelir düzeyi ve sigara kullanma durumu arasındaki fark anlamsız bulunmuştur (p>0,05). YİGBS toplam puanı ile KAYÖ puan ortalamaları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur (p<0,05). Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda hemşirelere, hasta bakımı planlanırken yorgunluk semptomunun dikkate alınması gerektiği, hastaların yorgunluk ile nasıl baş edecekleri konusunda bilgilendirilmesi ve yorgunluk ile ilgili eğitim programları düzenlenerek KOAH'lı hastaların yorgunluğunun azaltılması konusunda yeterli bilgiye sahip olmaları gerektiği önerilerinde bulunulmuştur.

The present study was made for to determine the fatigue levels of patients with COPD and to explain the care that nurses should give to the patients about fatigue. The sample of the research consisted of 150 patients with COPD who were hospitalized between 1 February 2018 and 1 June 2018 at Bursa Mustafakemalpaşa State Hospital Chest Clinic. The data were collected using the personal data form to determine the socio-demographic characteristics and disease characteristics of the patients, visual analogue scale for fatigue to measure fatigue and energy levels and the COPD and Astma Fatigue Scale. Number, percentage, mean, standard deviation, t test, Mann Whitney U test, one-way ANOVA, Kruskal Wallis H test, Pearson, Spearman correlation analysis were used in order to evaluate the data. The mean total score of the patients who participated in the study of the Visual Analogue Scale for Fatigue was 90,29±21,34; the mean of the subscale score was 'fatigue 73,05±26,79'; 'energy 17,24±9,45' the average score with the COPD and Astma Fatigue Scale detected 50,00±16,10. It was found out in the study that the subscale of fatigue of Visual Analogue Scale for Fatigue with the COPD and Astma Fatigue Scale mean scores significantly higher who were over 51, who were female, who had a low educational level, whose income level is low, whose COPD diognosis were longer (p<0,05). İt was found meaningless the difference between The subscale of fatigue of Visual Analogue Scale for Fatigue and the COPD and Astma Fatigue Scale with profession, drag use status and smoking status (p>0,05). The subscale of energy of the Visual Analogue Scale for Fatigue average scores were found as meaningfully low who were female patients, who had a low educational level, whose income levels is low (p<0,05). The difference between energy average scores were found insignificant with gender, age, marital status, profession, income level and smoking status (p>0,05). İt were found a significant relation in the positive direction between Vistal Analogue Scale for Fatigue with the COPD and Astma Fatigue Scale p<0,05). As a result of the research, advices were given to the nurses that fatigue symptom should be taken into account when planning patient care, informing patients about how to cope with fatigue and reducing the fatigue of COPD patients by organizing training programs on fatigue by organising training programs.