Futbol antrenörlüğü yapan bireylerin liderlik tarzlarının belirlenmesi (Balıkesir il örneği)

Abstract

İnsanlar grup halinde yaşayan sosyal canlılar oldukları kadar oluşturdukları grupları yönetecek ve hedeflerine götürecek lider ile aralarında hiyerarşik bağlılığa ihtiyaç duyan varlıklardır. Buna göre toplumları yönetecek liderler ve liderlik kavramı üzerine yapılan araştırma ve çalışmalar doğrultusunda pek çok lider ve liderlik tanımları ortaya çıkmıştır. Bu tanımlamalar hayatın her yerinde kendisini göstermiştir. Bu araştırma Balıkesir ilinde bulunan futbol antrenörlerinin, liderlik tarzlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.Araştırmada veri toplama aracı olarak Chelladurai ve Saleh (1980) tarafından geliştirilen, Türkçe uyarlaması Tiryaki tarafından yapılan `Spor İçin Liderlik Ölçeği-Sporda Tercih Edilen Lider Davranışlarını Belirleme Formu` kullanılmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında antrenörlük ve liderlik üzerine yapılmış araştırmalardan bilgiler elde edilmiştir. İkinci aşamasında ise Türkiye Futbol Antrenörleri Derneği Balıkesir şubesinde görev yapan 166 antrenörün liderlik tarzlarını belirlemek amacıyla anket çalışması ile veriler toplanmıştır. Araştırmaya katılan antrenörlerin çoğunluğunu 31-40 yaş (%34,9) aralığındaki antrenörler oluşturmaktadır. Bunların 87 (%52,4)'si üniversite mezunu olup, çalışmaya katılan antrenörlerin yüzde 94,4'ü antrenörlüğe başlamadan önce fiilen futbol oynamıştır.Araştırmada antrenörlerin yaş, eğitim durumu, antrenörlük öncesi fiilen futbol oynama durumları, futbol oynama düzeyi, antrenörlük belgesi alınan yer, antrenör lisans türleri ve çalışma süreleri değişkenleri açısından farklılaşma olup olmadığı incelenmiştir.Araştırmaya uygulanan test sonuçlarında sporda liderlik puanına göre yaş değişkeninde anlamlı farklılaşma görülürken, eğitim durumu, futbol oynama düzeyi, geçmişte futbol oynama durumu, antrenörlük belgesi alınan yer, lisans türü ve çalışma yılı değişkenine göre anlamlı farklılık görülmemiştir.Araştırmada yapılan analiz ve değerlendirmelerden elde edilen bulgulara göre; futbol antrenörlerinin liderlik tarzları ile diğer takım sporlarında antrenörlük yapan bireylerin liderlik tarzlarını karşılaştırmaya yönelik araştırmaların yapılması, Türkiye Futbol Federasyonu'nun organize etmiş olduğu kurslarda liderlik ve liderlik gelişimi hakkında ders içeriklerinin arttırılması, Antrenörlerin liderlik gelişimi hakkında bilgilendirilmesi gibi alana hizmet edecek önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Futbol, antrenör, liderlik tarzları.

Humans are social living beings that live in groups and need hierarchical dependence on a leader who will manage the groups and enable them to achieve their goals, so there are lots of definitions of leader and leadership as a result of the research on leaders who will manage societies and the concept of leadership. This research has been done to determine the leadership behaviors of football trainers.Leadership Scale which was developed by Chelladurai and Saleh in 1980 has been used to determine the sport-preferred leader behaviors. On the first step of the study, some data was obtained about the researches on training and leadership. On the second step of it, some data was collected through a questionnaire in order to determine the leadership behaviors of 166 trainers who have worked in Football Trainers Association in Balıkesir. Most of the trainers who participated in the questionnaire were at the age of 31 - 40 (34,90 %). 87 of these trainers are university graduates and played football before being a trainer.In the survey, it has been researched if there are any differences among trainers with regards to the factors such as the their age, education, the place they took their coaching license, in which category they played football, the type of coaching certificate and working times.The results of the survey show that there are significant differences among trainers' behaviors with regard to the age according to the leadership score in sports whereas there are slight differences with regard to trainers' education, the category in which they played football, the type of license, the place they took their coaching certificate, how long they have been working and whether they played football in the past or not.Key Words: Football, coach, leadership styles.