Divriği-Mursal barajı (Sivas) mühendislik jeolojisi incelemesi

Abstract

ÖZ Bu çalışma, Sivas ili Divriği ilçesinin 33 km güneybatısındaki baraj yeri ve göl alanıyla Mursal regülatöründen itibaren Divriği'ye kadar uzanan sulama kanal güzergahının mühendislik jeolojisini açıklamak amacıyla yapılmıştır. İnceleme alanında en yaşlı birim, Oligosen- Oligosen öncesi yaşlı siyenit, siyenit porfir, raonzonit ve alkali feldspat granitten oluşan Göldağ mağmatitidir. Bunun üzerine çalışma sahası dışında uyumsuz olarak Orta Miyosen yaşlı Hafik formasyonu çalışma alanında da Üst Miyosen yaşlı Oğulbey formasyonu Güresin üyesi gelir. Hafik formasyonu jips ara katkılı klastik sökellerden, Güresin üyesi ise türbiditik göl çökellerinden oluşur. Güresin üyesi üzerine yine uyumsuz olarak Alt iliyosen yaşlı, bir biriyle yanal geçişli aglomera ve bazalttan oluşan Yamadağ volkanitleri gelir. En genç- birimler ise Kuvaterner yaşlı oluşuklardır. İnceleme alanındaki tek fay, Göldağ mağmatiti içinde gelişen D-B doğrul tulu, görünen iz uz-unluğu 500 m olan eğim açısı yüksek eğim atimi ı normal faydır. Temel sondaj verilerine göre, çekirdekte 6 m kalınlığındaki alüvyon ile altındaki 1.5 m lik ayrışmış kısmın kaldırılması gerekmektedir. Gövdede yarı geçirimli zon altındaki alüvyonda yarı geçirimli özellikte olduğundan kaldırılmasına gerek duyulmamıştır. Ayrıca baraj yerinde perde ve kapak, tünelde ise kontak ve konsolidasyon enjeksiyonları yapılarak geçirimsizlik sağlanmıştır. Derivasyon tüneli giriş ağzının üst kotlarında yamaçmolozu içinde gelişmiş ve su alma yapısını etkileyecek olan dönel çökme tipi heyelan saptanmıştır. Heyelan üzerinde palyeler açılması ve etekte istinad duvarı ile hareketin kontrol altına alınması uygun olacaktır. Sulama kanalında ise dönel çökme tipi `bir heyelan saptanmıştır. Kanalı etkileyen 1576 m lik bu kısmın toprak kanal la geçilmesi, yüzey sularının drene edilmesi veya kapalı boru kullanılması önerilmiştir. Baraj gövdesinde gerekli olan malzeme için, yörede yapılan çalışmalar ile yeterli miktarda ve limitlere uygun malzeme sahaları belirlenmiştir. Baraj yerinin topoğrafik konumu ve malzeme olanakları göz önüne alınarak, baraj tipinin ` kil çekirdekli toprak dolgu ` olması uygun görülmüştür.