Meyvesuyu sanayinin Türkiye ekonomisindeki yeri ve önemi

Abstract

ÖZET Türkiye'de tarım ve tarıma dayalı sanayinin ayrı bir önemi bulunmaktadır. Bu önem, nüfusun yapısı ile kalkınma, milli gelir ve dışsatımda tarımın yerine bağlı bulunmaktadır. Türkiye'de tarımsal üretimde, önemli düzeylerde artışlar gerçekleşmiştir. Ancak, tarımsal ürünlerin tarıma dayalı sanayide işlendikten sonra yurtiçi ve yurtdışında tüketime sunulmaları yönünde ümit edilen gelişme sağlanamamıştır. Bu nedenle tarımsal ürünler hammadde veya yarımamül madde halin de tüketilmektedir. Sonuçta, tarımsal üretimin Gayrı Safi Milli Hasıladaki payı düşük olmakta, dışticaretde potansiyel avantajlar yeterince kullanılamamaktadır. Tarıma dayalı sanayi içinde yer alan ve en büyük paya sahip olan gıda sanayi, hammaddesini tarımdan alır, işler, değerlendirir ve elde ettiği pek çok ürünleri insanların yararlanmasına sunar. Hammadde olarak meyve işleyen, hammaddeleri konsantre ve pulp gibi iki ara ürüne ve genellikle ara ürünlerden meyve suyu ve meyve nektarı içecek tiplerine işleyen meyve suyu sanayi ise gıda sanayine bağlı meyve-sebze işleme alt sektöründe yer almaktadır. Sektörde faaliyet gösteren 25 firmaya ait kurulu 31 fabrika vardır. Sektörün kapasite kullanım oranı artış eğilimin de olmasına karşın halen %26 gibi düşük bir orandadır. Bu nedenle sektörde yeni fabrikalar kurmak yerine kapasite kullanım oranını artırmak gerekmektedir. Bunun için de işlenmeye uygun meyvelerin yetiştirilmesi, kurulu teknolojinin modernizasyonu, yurtiçi meyve suyu talebinin artırılması ve en önem-lisi de dışsatım olanaklarının araştırılması ve artırılması gerekmektedir. Bu çalışmalarda sektörün kamu tarafından desteklenmesi ve tüm önlemlerin birlikte ve tutarlı bir politika ile ele alınması kaçınılmazdır.

103 SUMMARY In Turkey, Agriculture and Agro-industry have an important role. This importance is related with the structure of population, development and national income and the position of agriculture in export. There have been important increases in the agricultural production in Turkey. On the other hand, we didn't have expected development from the point of view presentation of agricultural products after being manifactured in agro- industry. Therefore, the agricultural products are consumed as row-material and semi manifactured. As a result of this the share of agricultural product has been low in G.N. P. and potetial adventages can not be used satisfactoirly in foreign trade. Food- industry, which has been the greatest share in agro- industry, takes its row-material from agriculture, proceses it and presents these products to people. Fruit- juice industry manifactures furits as row-material and reflects row material to the two products as consentrate and, pulp. From these it produces fruit juice and fruit nectar. Fruit-juice industry takes place in the sub-sector of fruit and vegetable production. There have been 31 factories belonging 25 firms. The SPlw© till? CSPÖlSSİty Ot JTOit© OI US© İH tftlfl SflQtQIT @©@FT10 wO D@ increasing it is still in the low-level as 26 percent. Therefore, instead of building new factories it is necessary to increase the capasity of level of use. For this reason, we104 should grow fruit which is suitable for processing. We should modernize the established technology, we should enlarge the demand of fruit juice and the most important thing to do is to research and enlarge of possibilities of export. This sector should be supported by the public and all precautions should be handled with a stable policy.