Çevresel ağır metal kirliliğinin izlenmesinde yeni bir örnek hazırlama yaklaşımı: Ultrasonik leaching

Abstract

III ÖZET Doktora Tezi ÇEVRESEL A?IR METAL KİRLİLİ?İNİN İZLENMESİNDE YENİ BİR ÖRNEK HAZIRLAMA YAKLAŞIMI : ULTRASONİK LEACHİNG ADİL ELİK Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı Danışman : Doç. Dr. Mehmet AKÇAY Çevresel ağır metal kirliliğinin yerel ve zamansal izlenmesi problemine Ultra- sonik uyarılı çekme (Ultrasonik Leaching) tekniğinin uygulanabilirliği araştırılmış tır. Akasya ve çam filizi örnekleri toplayıcı olarak seçilmiş ve bu örneklerden ağır metaller Ultrasonik uyan etkisi altında özütlenmiştir. Yöntemin doğruluğu bu alanda kullanılan plaka ve küllendirme yöntemleriyle karşılaştırılmıştır. Plaka yönteminden elde edilen Sivas kenti kirlilik oranı sonuçla rıyla karşılaştınlabilir verimler elde edilmiştir. Ultrasonik Leaching sonuçları doğ rudan küllendirme sonuçlarından daha yüksek çıkmıştır. Yöntemin kesinliği % BSS cinsinden analit ve örneğe bağlı olarak % 2.8-11.4 arasında değişmektedir. Plaka yönteminde ise %4.5-12.8 arası değerler elde edilmiş tir. Bu sonuçlar bu alanda kabul edilebilir kesinlik düzeyleridir. Yöntemin toplanmış ortalama % BSS değerleri tüm metaller için 5.5-8.4 aralığında değişmektedir. Geliştirilen bu örnek hazırlama yöntemi ucuzluk, analizci sağlığı ve FAAS yöntemine uygunluk açılarından olumlu gözükmektedir. Ayrıca kirletici kaynak kat kılarının belirlenmesi sorununa alternatif bir çözüm getirmektedir. Anahtar Kelimeler : Ağır metal kirliliği, Çevresel kirlilik, Partikül kirliliği, Ultrasonik Leaching.

IV SUMMARY PhD Thesis A NEW APPROCACH TO SAMPLE PREPARE FOR TRACING THE ENVIRONMENTAL HEAVY METAL POLLUTION: ULTRASONIC LEACHING ADİL ELİK Cumhuriyet University Graduate School Of Natural and Applied Sciences Department of Chemistry Supervisor : Doç. Dr. Mehmet AKÇAY The feasibility of Ultrasonic Leaching technique to the problem of local and periodical impression of environmental heavy metal pollution has been researched The tendrils of acacia and pine samples have been choosen as collectors. The heavy metals from this samples were extracted under Ultrasonic excitation effect. The accuracy of the method has been compared to the plate and ashing met hods which used commonly in this field. The contamination ratios were found by the method to be compareable with those of the plating method. The Ultrasonic Leaching results for metal pollution have been found higher than those of direct ashing. The precision of method varied 2.8-1 1.4 % in terms of relative standard devia tion (RSD) which depends upon analyte and sample. While the values for plate met hod varying 4.5-12.8 % have been obtained. These results are acceptable values in these fields. The pooled average RSD % values of the method varied 5.5-8.4 for all metals. It is concluded that the developed sample preparation method can be an alterna tive in respect of cheapness, the health of analyst and competible with FAAS method. In addition, the method can be provided an alternative solution for the problem of identification of pollutive sources. Key Words : Heavy metal pollution, Environmental pollution, Particle polluti on, Ultrasonic Leaching.