Yukarı Yıldız Irmağı Havzasının (Sivas KB) hidrojeoloji incelesi

Abstract

II ÖZET Yüksek Lisans Tezi YUKARI YILDIZ IRMA?I HAVZASI'NIN (SİVAS KB) HİDROJEOLOJİ İNCELEMESİ Murat ŞAHİN Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı DanışmamYrd.Doç. Dr.Fikret KAÇARO?LU Bu çalışmada, Yukarı Yıldız Irmağı Havzası'nın (Sivas KB) hidrolojik, hidrojeolojik ve su kimyası açısından özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İnceleme alanının 1/100.000 ölçekli hidrojeoloji haritası hazırlanmış ve drenaj alanında yer alan birimlerin su taşıma (akifer) özellikleri belirlenmiştir. Alanda bulunan 35 adet kaynağın arazideki yeri ve yükseltileri saptanarak, Q (debi), EC (elektriksel iletkenlik), pH ve T (sıcaklık) değerleri ölçülmüş ve alınan su örneklerinin kimyasal analizleri yapılmıştır. Yukan Yıldız Irmağı Havzası'nda yer alan yağış istasyonlarının ortalama yıllık yağışları 385-526 mm arasında değişmektedir. Yıldız Irmağı'mn havza çıkışındaki (Zengi AGİ ) ortalama aylık akımları 3.60-41.60m-Vs arasındadır. İnceleme alanında bulunan büyük debili kaynaklar (Kaynarca ve Gaziköy kaynakları) travertenlerden boşalmaktadır. Bu kaynakların debileri 6-401 l/s arasında değişmektedir. Diğer kaynakların debileri genellikle 10 l/s' den azdır. Alandaki akarsuların (Yıldız Irmağı, Dumanlı Çayı, Kayalıgöl Deresi) EC değerleri 322-837 u-S /cm arasında, sertlikleri ise 18.5-37.0 FS arasında değişir. Bu sular sulama suyu açısından ABD Tuzluluk Laboratuvan Diyagramında C2S! sınıfında (orta tuzlu, düşük sodyumlu sular) yeralır. İnceleme alanındaki kaynakların EC değerleri 110-1539 u,S/cm arasında, toplam sertlikleri ise 6-84 FS arasında değişir. Sulama suyu sınıflaması açısından kaynak suları genellikle C2S1 sınıfında yeralır. İçmesuyu standartları açısından kaynak sulan genellikle içmeye uygun özelliklere sahiptir.these springs range between 6-401 ]/sec. The flowrates of other springs are generally less than 10 1/sec. The EC (electrical conductivity) values of rivers in area (Yıldız River, Dumanlı stream, Kayalıgöl stream) range between 322-837 p.S/cm, the hardness range between 18.5-37.0 FH. These waters are in the C2S1 (medium salinity low sodium content) class of USA Salinity Laboratuary Diyagram with respect to irrigation water. The EC values of springs at the investigation are range between 110-1539 jiS/cm, the hardness values range between 6-84 FH. The springs generally takeplace in C2S1 class. The springs generally have proper characteristics for drinking with respect to drinking water standards. Kaynarca and Gaziköy springs have important potential from the point of the groundwater potential of basin. These springs can be used for drinking water supply for Sivas as alternative resources in further years. Key words:Upper Yıldız Basin, Kaynarca springs, Gaziköy springs, hydrogeology, hydrochemistry.

these springs range between 6-401 /sec. The flowrates of other springs are generally less than 10 1/sec. The EC (electrical conductivity) values of rivers in area (Yıldız River, Dumanlı stream, Kayalıgöl stream) range between 322-837 p.S/cm, the hardness range between 18.5-37.0 FH. These waters are in the C2S1 (medium salinity low sodium content) class of USA Salinity Laboratuary Diyagram with respect to irrigation water. The EC values of springs at the investigation are range between 110-1539 jiS/cm, the hardness values range between 6-84 FH. The springs generally takeplace in C2S1 class. The springs generally have proper characteristics for drinking with respect to drinking water standards. Kaynarca and Gaziköy springs have important potential from the point of the groundwater potential of basin. These springs can be used for drinking water supply for Sivas as alternative resources in further years. Key words:Upper Yıldız Basin, Kaynarca springs, Gaziköy springs, hydrogeology, hydrochemistry.Ill Havzanın yeraltısuyu potansiyeli açısından Kaynarca ve Gaziköy kaynakları önemli potansiyele sahiptir. Bu kaynakalar ileriki yıllarda Sivas'a su sağlanmasında alternatif kaynaklar olarak kullanılabilir. Anahtar Kelimeler: Yukarı Yıldız Havzası, Kaynarca Kaynakları, Gaziköy Kaynakları, hidrojeoloji, su kimyası.