Yaygın anksiyete bozukluğu ve panik bozukluk hastalarında yaşantısal kaçınma, anksiyete duyarlılığı ve davranışsal inhibisyon sistemi arasındaki ilişki

Abstract

AMAÇ: Güncel araştırmalar anksiyete ile ilişkili psikopatolojilerin gelişiminde kişilik boyutları ve özdenetim mekanizmaları arasındaki etkileşimin etkisine dair kanıtlar üzerinde durmaktadır. Çalışmamızın amacı Yaygın Anksiyete Bozukluğu ve Panik Bozukluk hastalarında yaşantısal kaçınma, anksiyete duyarlılığı ve davranışsal inhibisyon sistemi arasındaki ilişkiyi değerlendirmektir. YÖNTEM: Çalışmamızın örneklemi, Balıkesir Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Psikiyatri Polikliniği'ne başvurarak Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB) tanısı alan (n=50) ve Panik Bozukluk (PB) tanısı alan (n=50) hastalardan oluşmaktadır. Hasta gruplarıyla benzer yaş ve cinsiyete sahip olan (n=50) gönüllüler kontrol grubu olarak çalışmaya alınmıştır. Hastalarda psikiyatrik tanı varlığı DSM-IV Eksen I Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-I) uygulanarak koyulduktan sonra, YAB ve PB tanısı alanlar Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabının beşinci baskısı (DSM V) ile doğrulanmıştır. Anksiyete bozukluklarının doğası gereği eşlik eden depresyonun sık görülebileceği göz önünde bulundurularak YAB ve PB hastalarında eşlik eden depresyonu olanlar da çalışmaya alınmıştır. DSM V'e göre yeni eklenen tanılar ayrıca dışlanmıştır. Hastalığın şiddetini değerlendirmek amacıyla Yaygın Anksiyete Bozukluğu tanısı alan hastalara Yaygın Anksiyete Bozukluğu-7 Maddeli Ölçeği (YAB-7), Panik Bozukluk tanısı alan hastalara Panik Agorofobi Ölçeği (PAÖ) uygulanmıştır. Tüm katılımcılar Hamilton Depresyon Değerlendirme Ölçeği (HDDÖ), Hamilton Anksiyete Değerlendirme Ölçeği (HADÖ), Kabullenme ve Eylem Formu II (KEF-II), Davranışsal İnhibisyon Sistemi / Davranışsal Aktivasyon Sistemi Ölçeği (DİS/DAS Ölçeği), Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3 (ADİ-3) ile değerlendirilmiştir. SONUÇLAR: Çalışmamızda hasta gruplarının (YAB ve PB) ortalama ADI-3, DİS ve KEF-II puanları sağlıklı kontrollere göre yüksek saptanmıştır. Tüm gruplarda ADI-3, DİS ve KEF-II arasında korelasyon olduğu saptanmıştır. TARTIŞMA: Sonuç olarak bulgularımız yaşantısal kaçınma, anksiyete duyarlılığı ve kişilik boyutları arasındaki ilişkiyi desteklemektedir. Literatürdeki bilgilerin ışığında bu bağlantıların test edilmesi için daha geniş vaka sayılarıyla yapılacak çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar kelimer: Yaygın anksiyete bozukluğu, Panik bozukluk, Yaşantısal kaçınma, Anksiyete duyarlılığı, Davranışsal inhibisyon sistemi.

AIM: Recent studies have underlined the evidences about the effects of interaction between personality dimensions and self-regulatory mechanisms on development of anxiety-related psychopathology. The aim of this study was to assess the association between experiential avoidance, anxiety sensitivity and behavioral inhibition system in generalized anxiety disorder and panic disorder patients. METHOD: The study sample was composed of patients who were diagnosed with Generalized Anxiety Disorder (GAD) (n = 50) and Panic Disorder (PD) (n=50) in Balıkesir University Faculty of Medicine Hospital, Department of Psychiatry. Having similar age and sex with patient groups healthy volunteers (n=50) were included in the study as control group. After using Structured Clinical Interview for DSM-IV Axis I Disorders (SCID-I) for the diagnosis, YAB and PB diagnosis were confirmed with DSM V. Patients who had depression accompany to YAB and PB were included due to anxiety disorders nature that depression usually exist with anxiety disorders. New diagnosis added with DSM V were also excluded. In order to assess the severity of diseases Generalized Anxiety Disorder patients took Generalized Anxiety Disorder-7 (GAD-7) scale, Panic Disorder patients took Panic and Agoraphobia Scale (PAS). All participants were assessed via Hamilton Depression and Hamilton Anxiety Rating Scales, Acceptance and Action Questionnaire-II (AAQ-II), Behavioral Inhibition System/ Behavioral Approach System Scale (BIS/BAS Scale), Anxiety Sensitivity Index-3 (ASI-3). RESULTS: In our study, mean scores of AAQ-II, BİS and ASI-3 were greater in patient groups than healthy controls. In all groups correlations between AAQ-II, BİS and ASI-3 were detected. CONCLUSION: In conclusion, our findings support the relationship between experiential avoidance, anxiety sensitivity and personality dimensions. To test the connections we need further studies with large number of patients. Key words: Generalized Anxiety Disorder, Panic Disorder, experiential avoidance, anxiety sensitivity, behavioral inhibition system