Tek kömür damarlı dragline panolarının üç boyutlu tasarımı

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi TEK KÖMÜR DAMARLI DRAGLINE PANOLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI Zekeriya DURAN Cumhuriyet Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Maden Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman : Yrd.Doç.Dr. Bülent ERDEM ı Günümüzde dragline'lar; üretim kapasitelerinin yüksek olması, diğer örtükazı yöntemlerine göre daha basit, esnek ve ekonomik olmalarından dolayı kömür madenciliğinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu da, dragline sisteminde paşanın gerekli en kısa yoldan tek bir işlemle dökülmesi ile açıklanabilir. Ancak dragline'lann kazı, yükleme, taşıma ve dökme gibi ayrı işlemleri tek başlarına yapabilme avantajları yanında, kısıtlı uzanıma sahip olmaları gibi önemli dezavantajları da vardır. Dragline'larla yapılan örtükazı çalışmalarında maliyetlerin düşük olmasına karşın, ilk yatırım maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle planlama aşamasında dragline ve örtükazı yöntemi seçiminin doğru yapılması, uygulaması ile ilgili tüm koşulların göz önüne alınması ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde dragline örtükazı yönteminin yanlış seçilmesi, bu yöntemin ekonomikliliğini kaybetmesine sebep olacaktır. Bu sebeple dragline örtükazı yönteminin doğru seçilmesi için, tasarım çalışmaları ocak geometrisi üzerinde yoğunlaşmalıdır.m Yukarıda belirtilenlerin ışığında bu çalışmada, ülkemizde daha çok uygulanması nedeniyle tek dilimli dragline örtükazı yöntemleri üzerinde durulmuştur. Buna göre; tek dilim ve tek kömür damarının (yatay ve eğimli damarlar) bulunduğu işletmelerde uygulanabilen, direk yana döküm, genişletilmiş basamak ve geri çekimli (pullback) yöntemleri ana hatlarıyla tanıtıldıktan sonra, bunlar üzerinde üç boyutlu dragline panosu tasarımları yapılmıştır. Yapılan tasarımlarla ilgili olarak son bölümde, örnek uygulamalar verilmiş ve sonuçlar geometrik açıdan değerlendirilmiştir. Yapılan üç boyutlu tasarımların esasını; kılavuz dilim kazısı ve dökümü, ana dilim kazısı ve dökümü, dilim genişliği, set uzunluğu, genişletilmiş basamak ve paternleri, set içindeki oturma konumu sayısı ve yerleri, dönüş açılan ve pullback hesaplamaları oluşturmaktadır. Anahtar Kelimeler: Dragline örtükazı teknikleri, Kömür, Yatay ve eğimli damarlarda dragline pano tasarımı

IV ABSTRACT Master of Science Thesis THREE DIMENSIONAL DESIGN OF DRAGLINE PANELS WITH ONE COAL SEAM Zekeriya DURAN Cumhuriyet University - Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Mining Engineering Supervisor : Assist.Prof.Dr. Bülent ERDEM Today draglines are widely used in coal mining owing to their higher production capability, relative simplicity, versatility and economy over other stripping techniques. This can be attributed to the fact that the dragline system transfers the waste via the shortest path in a single operation. However, besides the advantage of completing separate production steps like digging, loading, transporting and dumping in one cycle, the dragline system has a significant shortcoming which is the limited horizontal reaching. Although dragline stripping is a low-cost operation, it is essential that the dragline be correctly sized and the stripping technique properly selected on planning stage as well as every factor relating to application be considered and evaluated. Because the initial investment cost is quite high, in the case of incorrect or improper stripping technique selection, the dragline system will no longer be considered an economic application. Thus, design studies must concentrate on dragline panel geometry for a thorough selection of stripping technique.In the light of the information mentioned above, this study has covered dragline stripping techniques applied on one bench due to common acceptance through surface coal mines in Turkey. Techniques that can be applied on one bench with one coal seam (level or inclined) like direct side casting, extended benching and pullback method have firstly been described by application principles and then three-dimensional dragline panel design studies have been carried out for these techniques. The three-dimensional panel design studies have covered significant geometrical criteria as well as their parameters like keycut digging and spoiling, maincut digging and spoiling, pit width, set length, extended bench width and its patterns, excavation positions within a set, swing angles and pullback side calculations. Key Words : Coal, Dragline panel design on level or inclined seams, Dragline stripping techniques