İstanbul Sarıyer ilçesine ait uzaktan algılama uydu verileri ile mekansal veri analizleri

Abstract

ÖZETUzaktan Algılama, yeryüzünün ve yer kaynaklarının incelenmesinde onlarlafiziksel bağlantı kurmadan kaydetme ve inceleme tekniğidir.Diğer taraftan uzaktan algılama, elektromanyetik spektrumun mor ötesiışınlarla mikrodalga ışınları arasındaki bölümleri aracılığı ile havadan ve uzaydanyeryüzünün özelliklerini kaydetme ve inceleme tekniği olarak da tanımlanır.Ülkelerin ekonomik gelişmesinin temeli, doğal kaynaklarının en verimli birşekilde kullanılmasına bağlıdır. Gelişmiş ülkeler kaynaklarını bu şekilde kullanırkengelişmekte olan ülkeler genellikle doğal kaynaklarının nitelik ve niceliklerine ilişkinyeterli bilgilerden henüz yoksundurlar. Bu nedenle, özellikle az gelişmiş ülkelerdedoğal kaynakların yeterli biçimde haritalanmamış olması sonucu toprak ve sukaynakları, işlenen toprakların dağılımı, orman ve otlaklar ile madenlerin yerleri vemiktarları hakkında tam ve kesin veriler elde bulunmamaktadır.Doğal çevrenin önemli bir bölümünün dinamik nitelikte olması, bunların birkez belirlenmesi ile yetinilmeyip sık sık takip edilmelerini gerektirmektedir. Bununiçin de, modern havacılık ve uzay teknolojisinden yararlanılır. ?Uzaktan Algılama?adı verilen yöntemle havadan ve uzaydan elde edilen görüntüler sürdürülebilirlikamacı ile yorumlanabilir.Bu çalışmada değişik yıllara ait değişik çözünürlükteki uydu görüntüleriüzerinde sayısal görüntü işleme teknikleri adım adım uygulanarak Sarıyer kentdokusunun incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada İ.T.Ü'nden sağlanan 1 İKONOS,1 IRS, 2 LANDSAT raster uydu görüntüsü; Sarıyer ilçesine ait mahalleler, parsellerve araziler vektörel bilgileri ile ?ERDAS IMAGINE 8.6? yazılımı kullanılmıştır. Bumateryaldan faydalanılarak Sarıyer kent dokusu incelenmiş, bu inceleme CoğrafiBilgi Sistemleri ile entegre edilerek, çeşitli veri katmanları elde edilmiş, çeşitli yıllararasındaki değişim analizleri yapılmış ve gelecekte Sarıyer ilçesi ile ilgili yapılacakçalışmalara ışık tutacak önemli istatistiksel bilgilere ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Uzaktan algılama, uydu görüntüleri, sayısal görüntü işlemeteknikleri, kent dokusu, Coğrafi Bilgi Sistemleri, Sarıyer ilçesi.vi

ABSTRACTRemote sensing is recording, monitoring and researching technic on the earth?ssurface and resources without making any physical connection with them.On the other hand; remote sensing is defined as the technic of recording andinvestigating the properties of the substances from the air and space by means ofelectromagnethic emission between ultra-violet and micro-vawe rays.Basis of the economical development of the countries depends on the use of thenatural resources in a most sustainable and productive manner. While developedcountries are able to use their resources in this way; developing countries, in general,are still in lack of the sufficient knowledge and monitoring technologies about thequality and quantity of their natural resources. So, as a result of unsufficient mappingof the natural resources; complete and well-established data sets about the land andwater resources, distribution of cultivated lands and forests, grasslands and minesare not available in developing and under-developed countries.A considerable part of the natural environment has a dynamic character,therefore, it requires frequent monitoring and follow-ups and one should not becontent with single or few determinations. For this purpose, we can make use ofmodern aviation and space technology. Images taken from air and space can beevaluated with methods generally summarised as ?Remote Sensing? and ?ImageProcessing?.In this study, analysis of the provincal structure of Sarıyer/Istanbul is aimed byimplementing the digital images and their processing step by step well-establishedmethods. The satellite images used, usually belong to the different years and ofdifferent resolutions. During present study one IKONOS, one IRS, two LANDSATraster satellite images and the vector data of wards, parcels, fields from SarıyerProvince are used and processed by ERDAS IMAGINE software. The images,relevant data and software were all provided by Istanbul Technical University(I.T.U.) Civil Engineering Faculty, Department of Remote Sensing. By making useof these material, initially, provincal boundaries has been established and then thisanalysis is integrated with an Geographical Information System(G.I.S.). Several datalayers have been constitued and finally a difference analysis among different yearsviihas been performed. As a result, important statistical results have been obtained,which will illimunate the future development and landcover-landuse studies in theSarıyer Province.Key Words: Remote sensing, satellite images, digital image processing technics,provincal structure, Geographical Information System, Sarıyer Province.viii