Koruma amaçlı imar planlarında uygulama sorunları: Mardin eski kent merkezi örneği

Abstract

Eski kent merkezlerinin barındırdıkları tarihsel ve kültürel değerlerle kaybedilmemeleri vegeleceğe aktarılmaları önemlidir. Bunun gerçekleştirilebilmesi ise koruma yaklaşımı ilemümkün olmaktadır. Koruma yaklaşımının bir aracı olarak Koruma Amaçlı imar Planları eskikent merkezlerinin geleneksel dokusunu ve işlevini geleceğe taşıyacak ve koruyacak bakım,onarım, restorasyon, yeniden işlevlendirme gibi faaliyetlerde bulunmaktadır.Günümüzde eski kent merkezlerinde koruma amaçlı imar planlarının var olmasının, bualanların korunduğu anlamına gelmediği, geleneksel dokuda görülen bozulmalar, kayıplar veniteliksiz yapılaşmalarla kendini göstermektedir.Mardin Eski Kent Merkezi sahip olduğu geleneksel kent dokusu ve makroformu ile kentbütününden farklılaşan ve bu niteliklerinin korunması gereken bir yerle?imdir. Ancak eskikent merkezinde uygulanan koruma amaçlı imar planı uygulamalarına rağmen alan hızlabozulmaya ve kimliğini yitirmeye devam etmektedir. Bu durum koruma amaçlı imarplanlarının alanda uygulamaların gerçekleştirilmesi konusunda sorunlar olduğunugöstermektedir.ikinci bölümde, eski kent merkezi ve koruma kavramı ve yaklaşımları açıklanmaya çalışılmış,bu bağlamda koruma amaçlı imar planları planlama ve uygulama süreci incelenerek, sorunlartespit edilmiştir.Üçüncü bölümde, Mardin kentinin karakteristiğini ortaya koyan fiziksel ve sosyal veriler eskikent merkezi ve yeni kent merkezi bağlamında incelenmi?tir. Eski kent merkezi özelindemekan kullanımı verileri detaylandırılmıştır.Dördüncü bölümde Mardin eski kent merkezinde günümüze kadar yapılan imar planları çalışmaları, analitik etüt ve öngörüler, plan kararları ve plan uygulamaları başlıkları altındaincelenmiş ve karşılaştırılmıştır.Anahtar Kelimeler: Eski Kent Merkezi, Koruma Amaçlı imar Planları, Koruma Uygulamaları

It is very important to preserve and carry historical and cultural values that embody the oldcity centers into future. This is only possible via conservative approach. As a conservativeapproach, Conservative Zoning Plans aim to protect and carry the traditional morphology andfunctionality of old city centers into future through maintenance, repair, restoration and refunctioning.As the deformations, losses and untraditional structuring in the traditional morphology of oldcity centers suggest, the presence of conservative zoning plans does not necessarily mean thatthese centers are protected. With its traditional urban morphology and macro form, the oldcity center of Mardin distinguishes itself from the rest of the city and it should be protected.However, even with the conservative zoning applications, the old city center is rapidlydeteriorating and losing its identity. This shows that conservative zoning plans have problemswhen it comes to field applicationsIn the second part, concepts of old city center, conservation and conservation approaches aretried to be explained. Within this context the process of planning and application ofconservative zoning plans are examined and problems are detected.In the third part, physical and social data defining Mardin?s characteristics are examined inthe context of old and new city centers. Use of space data in the case of old city center areexplained in detail.In the fourth part, zoning plans on old city center of Mardin up until today are examined andcompared under the headings of analytical studies and projections, planning decisions andplanning applications.Keywords: Old City Center, Conservative Zoning Plans, Conservative Applications