Küresel iklim degişikliklerinin Doğu Karadeniz (Çayeli-Rize) yöresindeki bazı doğal afetlerle ilişkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, küresel iklim değişikliklerinin Kuzey Anadolu'da ve özellikle Çayeliyöresinde oluşturduğu meteorolojik koşullarla bölgede oluşan doğal afetler arasındaki ilişkilerinincelenmesi amaçlanmıştır.Bu kapsamda, yürütülen çalışmalarda i 973-2002 yılları boyunca elde edilen meteorolojikverilerin değerlendirilmesi sonucunda bu uzun zaman aralığında yöredeki aylık, mevsimlik, yıllıksıcaklık ve yağış değerlerinde giderek artan bir gidiş olduğu belirlenmiştir. Özellikle yaz aylarındason yıllarda aylık yağışlı gün sayısının azalmasına karşın, aylık toplam yağış değerlerinin arttığıbelirlenmiştir.Çok engebeli bir topoğrafik yapıya ve oldukça ince bir toprak örtüsüne sahip olan çalışmaalanında, yerleşim ve tarımsal amaçlı arazi düzenlemeleri, ince kırıntılı yapıda ve düşük kıvamlimitlerine sahip ızeminIerin duraylılığmm azalmasına neden olmuştur. Bu özellik, ani ve aşırıyağışlarda sel ve heyelan gelişimini kolaylaştırmaktadır.Küresel iklim değişikliklerine paralelolarak çalışma alanı ve dolayında uzun vadedesıcaklık ve yağı~ değerlerinin de giderek artacağı öngörülmüştür. Bu değişimlerin nedenolabileceği doğal afetlerin sonucunda oluşabilecek, yöredeki can ve mal kayıplan ile bu türafetlerİn ülke ekonomisine olumsuz etkilerinin önlenebilmesi içİn gerekli düzenlemelerin vetedbirlerin acilen planlanması zorunludur.

In this study, the examination of the relations between the meteorological conditionsconstituted by the global elirnate changes in Northeast Anatolia, especiaIly in Çayeli region andthe natural disasters which occured in the region is purposed.In this concept because of the results of the evaIuation of the meteorological datas which areobtained in these studies, it is determined that in a long time corridor there is a graduallyinereasing process in the mountly, seasonal and yearly temperatural and precipication values in theregion. Especially in summer, the number of rainy days in the last years is decreasing whereas, it isdetermined that the total precipication values per month is inereasing.That the arragements for the purpose of settlement and agriculture in the area which hasquite thin soil cover and very uneven a topographic structure have caused to decrease the staticalstructure of grounds have the low consistency limits. This feature makes the development of floodand landslide easy in the sudden and extreme precipications.it is anticipated that the results of temperation and precipitation have been graduallyinereasing as parallel to global elimate changes in working area and its envİronment in a Jongterm. In order to prevent the lose at lives and property and the negative effects of that kind ofevents on the economy of country, it is an obligation that the necessary arrangements and themeasures have to be planned urgently.