Çeşitli kanserlerde mitokondrial oksidatif fosforilasyon komplekslerinin incelenmesi

Abstract

IV ÖZET DOKTORA TEZİ ÇEŞİTLİ KANSERLERDE MİTOKONDRİYAL OKSİDATİF FOSFORİLASYON KOMPLEKSLERİNİN İNCELENMESİ Şeker DAĞ Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı Danışman Doç. Ecz. Kd. Alb. Şerif AKMAN Bu çalışmada, non-hodgkin lenfoma (NHL), hodgkin lenfoma (HL), kronik lenfositik lösemi ( KLL), akut miyelojenik lösemi ( AML), akut lenfositik lösemi ( ALL), kronik myeloid lösemi ( KML), multiple miyeloma ve miyelodispastik sendrom ( MDS)'lu hastalardan ve kontrollerden alman kan örneklerinin lökosit mitokondrileri izole edildi. Blue Native - poliakrilamid jel elektroforez ( BN- PAGE) yöntemi kullanılarak, izole edilen mitokondrilerin oksidatif fosforilasyon komplekslerine ait elektroforetik jel bantları elde edildi. Oksidatif fosforilasyon komplekslerinden; kompleks 1, 2 ve 4'ün enzim aktiviteleri, spektrofotometrik yöntem kullanılarak ölçüldü. BN-PAGE sonucunda, örneklerin büyük çoğunluğunda kompleks 1 ve 3 bantları kontrol örnekleri ile aym bölgede görüntülenirken, diğer komplekslerde farklı sonuçlar elde edildi. Kemik iliği örneklerinin çoğunluğunda kompleks 3 'e ait elektroforetik bantların, normal örneklerindekinden daha yoğun olduğu gözlendi.Enzim aktivite ölçüm sonuçlarının değerlendirilmesinde grup sayısı ikiden fazla ve her bir gruptaki denek sayısı 30'dan az olduğu için Kruskal-Wallis testi uygulandı. Bu testin sonucu önemli bulunduğunda, farklılık yapan grup yada grupları bulabilmek için Mann- Whitney U testi uygulandı. Gruplarda tedavi (kemoterapi) alan ve almayan bireylerin enzim değerleri karşılaştırılırken, gruplardaki denek sayısı 30'dan az olduğu için Mann- Whitney U testi uygulandı. Bireylerin cinsiyete göre dağılımı ve tedavi (kemoterapi) alan ve almayan bireylerin dağılımı incelenirken Ki-kare (x,2) testi uygulandı. Bu istatistiksel değerlendirmeler sonucunda, kanserleşmeyle cinsiyet arasında ilişki olmadığı, kemoterapi alan hastalar ile almayanlar arasında mitokondriyal oksidatif kompleks enzim aktiveleri yönünden aralarındaki fark önemli bulundu (p<0.05). Tedavi alıp almama durumuna göre gruplar içi karşılaştırmada (denek sayısı yeterli olanlarda) enzim aktiviteleri yönünden p>0.05 düzeyinde fark önemli bulunmadı.Sonuç olarak çeşitli hematolojik kanserlerde oksidatif fosforilasyon kompleks enzimlerinin aktivitelerinin değiştiği saptandı. Anahtar Kelimeler: BN-PAGE, mitokondri, kanser, lösemi.

VI SUMMARY Ph.D. AN INVESTIGATION ON MITOCHONDRIAL OXYDATIVE PHOSPORILATION COMPLEXES IN VARIOUS CANCERS Şeker DA? Cumhuriyet University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Biolgy Supervisor Doç. Ecz. Kd. Alb. Şerif AKMAN In this study, leucocyte mitochondria were isolated from blood samples taken from patients with non-hodgin lymphoma (NHL), hodgin lymphoma (HL), chronic lymphoblastic lymphoma (KLL), acute myeloid leukemia (AML), chronic myeloid lymphoma (KML) and myelo displastic syndrome (MDS) and controls. Electrophoretic gel bands belonging to isolated mitochondrial oxydative complexes were obtained by using BN-PAGE. From oxidative phosporilation complexes, enzyme activity of complex 1, 2, and 4 were measured by using spectrophotometrical method. After BN-PAGE, while in the most of samples the bands of complex 1 and 3 visualized at the same position with the control samples ones, different results were obtained from other complexes. Electrophoretic bands belong to complex 3 from the most of bone marrow samples were observed to be more dense than those of normal samples. Since group number was more than two and the number of individual in each group were less 30, Kruskal-Wallis test were applied for evaluation of measures of enzyme activity results. When the results of this test were significant, Mann-vıı Whitney U test were employed in order to find group or groups cause the difference. While enzyme activity values of individuals taken treatment (chemotherapy) and not taken treatment in the groups were compared, Mann- Whitney U test were used since the number of individuals were less then 30. When the distribution of individuals according to gender, taken treatment and not taken treatment were investigated, khi square (X ) test were used. In the end of these statistical evaluations, İt has been found that there was no relationship between gender and tumorogenesis but there was a significant relationship (P> 0.05) between patients taken chemotherapy and not taken chemotherapy with respect to enzyme activity of mitocondrial oxidative complexes. Comparison within groups (in the case of sufficient number of individuals) with respect to treated and non-treated were found significant at level of p>0.05 with respect to enzyme activity. Consequently, it has been found that enzyme activities of oxidative phosphorolation in hematological cancers were changed. Key words: BN-PAGE, Mitochondria, Cancer, Leukemia,