Elbistan (Kahramanmaraş)-Hafik (Sivas) arasındaki bölgenin yeraltı kabuk yapısının manyetotellürik ve gravite yöntemleri ile incelenmesi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Ted ELBİSTAN (KAHRAMANMARAŞ) - HAFİK (SİVAS) ARASINDAKİ BÖLGENİN YERALTI KABUK YAPISININ MANYETOTELLÜRİK VE GRAVİTE YÖNTEMLERİ İLE İNCELENMESİ Sevda ÖZEL Fen Bilimleri Enstitüsü Jeofizik Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Yrd.Doc.Dr. Hüseyin YILMAZ Sunulan çalışmada, Elbistan (Kahramanmaraş) ve Hafik (Sivas) arasındaki bölgenin yeraltı kabuk yapısı Manyetotellürik (MT), Gravite yöntemleri ve Sismolojik verilerle incelenmiştir. Bölgenin jeolojisi de gözetilerek bölgenin yeraltı elektrik özdirenç dağılımına dayak 25 km derinliği esas alan MT modellemede, Sivas havzasındaki kırıntılı çökel kayalara karşılık gelebilecek düşük özdirenç değerleri (<68 Ohm.m) havza derinliğinin 6-7 km olduğunu göstermektedir. Aynı özdirenç değerleri, Kangal havzasının derinliğinin 3-4 km, Gürün havzasının 4-10 km, Ovacık havzasının 6 km ve Elbistan havzasının ise 6-7 km kadar olduğunu göstermektedir. Gürün havzasının üst kesimindeki yüksek özdirenç değerleri (>68 Ohm.m) üste doğru karbonat ara katkılarının egemen olmasıyla ilişkili olabilir. 75 km'lik. derinliğin esas alındığı MT modellemede, Kuzey Anadolu Fayı'nın güneyinde 2.664 gr/cm3 yoğunluklu, özdirenç değerleri 128-516 Ohm.m arasında değişen ve yaklaşık 47 km derinliğe ulaşan kütle, Pontid Yayı'nınn güney ucu olarak değerlendirilmiştir. Koşutdere-Kamış arasındaki çökel havzasının tabanında 15 km derinlikteki Kuzey Anadolu Ofiyolit Kuşağı'nın uzanımına karşılık gelen 3.0 gr/cm3 yoğunluklu ve kuzeye dalımlı yapı Ankara- Erzincan sfitur zonuna denk gelmektedir. Yılankdağ-Koşutdere arasındaki çökel kayalarının altında derinliği belirlenemeyen 2.640 gr/cm3 yoğunluklu ve özdirenç değerleri 128-516 Ohm.m arasında değişen kesim Kırşehir Masifi'nin doğu uzantısıdır. Pınarbaşı-Divriği Ofiyolit Kuşağı'nın altında yaklaşık 15 km derinlikte 3.0 gr/cm3 yoğunluklu yapı olasılıkla fç Toros Okyanusu'nun kapanmasıyla ilişkili sfitur zonuna karşılık gelen fist manto gerecidir. Gfirfin- Göreli Otoktonu kesiminde bulunan 2.676 gr/cm3 yoğunluklu ve özdirenç değerleri 128-516 Ohm.m arasında değişen kütle, kıta kabuğunun bu kesimde 55 km derinliğe kadar devam ettiğine kanıt sayılabilir. Çalışma alanındaki magnitfid-hiposantr dağılımı kıta kabuğunun güneyden kuzeye doğru kalınlaştığını ve fist kabuk derinliğinin yaklaşık 10 km derinde olabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Kabuk yapısı, manyetotellürik yöntem, gravite, Elbistan (Kahramanmaraş) - Hafik (Sivas).

ffl ABSTRACT Master Thesis THE INVESTIGATION OF THE CRUSTAL STRUCTURE OF THE AREA BETWEEN ELBİSTAN (KAHRAMANMARAS)-HAFIK (SIVAS) BY MAGNETOTELLURIC AND GRAVITY METHODS Sevda ÖZEL Cumhuriyet University Graduate School of Natural and Applied Sciences Geophysical Engineering Department Supervisor: AssistProf.Dr. Hüseyin YILMAZ The crustal structure of the area between Elbistan (Kahramanmaraş) and Hafik (Sivas) has been examined by using Magnetotelluric (MT), Gravity methods and Seismologieal data. In the MT modelling for depth of 25 km, the low values of resistivity (<68 Ohm.m) related to sedimentary rocks shows that the depth of Sivas Basin is 6-7 km. The same rezistivity values shows that the depth of Kangal Basin is 3-4 km, the depth of Gürün Basin is 4-10 km, the depth of Ovacık Basin is 6 km and the depth of Elbistan Basin is 6-7 km. High resistivity values (>68 Ohm.m) through upper part of the Gürün Basin are related to increasing of carbonate intercalations upward. In the MT modelling for depth of 75 km, the mass extending approximately 47 km downward, with density of 2.664 gr/cm3 and resistivity of 128-516 Ohm.m on South of Northern Anatolian Fault was evaluated as south point of Pontid Arc The structure with density of 3.0 gr/cm3 that corresponds to extending of North Anatolian Ophiolitic Belt in 15 km depth under sedimentary basin between Koşutdere-Kamış is Ankara-Erzincan Suture dippingIV northward. The structure under the sedimentary rocks between Yılanlıdağ- Koşutdere, with undetermined depth, density of 2.640 gr/cm and resistivity of 128-516 Ohm.m, might be the eastward extending of Kırşehir Massif. The structure with 15 km depth and density of 3.0 gr/cm3 under the Pınarbaşı- Divrigi Ophiolitic Belt probably belongs to the upper mantle related to the Inner Taurid Suture. The values 2.676 gr/cm3 density and 128-516 Ohm.m resistivity in Gürün Relative Autochton can be considered as evidence for extending of continental crust 55 km downward. From distribution of magnitudes and hypocenters of earthquakes, it can be suggested that the continental crust in the study area is getting thicker northward and the thickness of upper crust is approximately 10 km. Key Words: The crustal structure, mangnetotelluric method, gravity, Elbistan (Kahramanmaraş) - Hafik (Sivas).