Sivas 4 Eylül barajı kent içme suyu projesinde karşılaşılacak olası sorunlar ve alternatif çözümler

Abstract

Nüfusun artmasıyla birlikte yerlesim alanlannda mevcut su ihtiyaci karşılanamaz hale gelmekte ve altematif çözümler üretilmektedir. Suyunu yeraltından karşılayan yerleşim yerleri için başlıca alternatif kaynak yüzey suları olmakta ve gerek bugun ki ihtiyac, gerekse gelecekteki su ihtiyacını karşılayabilmek için projeler gelistirilmektedir. Sivas ilindeki mevcut su potansiyeli, şu anki ihtiyacı ancak karşılayabilmekte hatta zaman zaman karşılayamamaktadır. Artan nüfus da dikkate alındığında gelecekte su problemiyle karşılasmamak için altenatif projelerin geliştirilmesi gerekmektedir. ilk bakışta Sivas yeterli su kaynağı olan bir yerleşim yeri olarak görülmekte ise de bu kaynaklardan yararlanılamamaktadır. Bunun en onemli nedeni kent civarında geniş yer kaplayan jipsli formasyonların su kalitesini olumsuz yönde etkiliyor olmasıdır. Suan ki içme suyu ihtiyacının karşılandığı Tavra deresindeki yeraltı suları, icme suyu standartlarına uygun özellik göstermektedir. Ancak su miktari bakımından ileriki yıllarda ihtiyacı karşılayamayacağı hesap edilmiştir. Bu yüzden ihtiyacı yüzey suyundan karşılamak için 4 Eylül Barajı yapılmasına karar verilmistir. Baraj inşaatı tamamlanmış ve 10 Ekim 2003 tarihinde barajda su tutulmaya baslanmıştır.Mevcut durumda baraj havzası içinde bazı yerleşim yerleri bulunmaktadır. Bunlardan Kızılca köyü ile Soguk Çermik atıksuları için paket artma yapılmış ve bu suların baraj göl alanına akması engellenmiştir. Mutlak koruma alanı içinde kalan Kolluca köyünün ise koruma alanı dışına taşınması gerekmektedir. Baraji besleyen dereler üzerinde kurak ve yağışlı dönemlerde analizler yapılmıştır. Bu analizler sonucunda suyun arıtılmadan içilemeyecegi sonucuna varılmıştır.Baraj göl alanında şu anda yaklaşık 21.000.000 m3 su bulunmaktadır. Mısmılırmak üzerinde yapılan 30 yıllık akım ölçümlerine bakıldığında ortalama akım miktarının 37.050.000 m3 oldugu görülmektedir. 1965-1994 yılları arasındaki akım ölçümlerine bakıldığında minimum akım ise 12.400.000 m3 tür. Barajdan elde edilen su ile sadece kentin alt kotlari beslenecektir. Bu alanda kalan yerleşim yerlerinin su ihtiyacı yıllık yaklaşık 12.500.000 m3 tür. Bu durunda barajin ihtiyaca cevap verebilecegi görülmektedir. Antma tesisi yapımı da tamamlandıktan sonra burada toplanan su arıtılarak şehir şebekesine verilecektir. Barajin Sivas ili icme ve kullanma suyu ihtiyacını uzun yıllar karşılayacağı düşünülmektedir.

By increasing population, necessity for water in settlement areas can not be supplied and alternative solutions are being produced. Main alternative source for settlement areas which supply their water from underground is surface water and projects have been produced to supply water need both today and in future.Water potential in Sivas can supply the need for today but some times it can not. Considering the increasing population, alternative projects should be improved to prevent possible water problems in future. Even if Sivas is known as a settlement place which has enough water sources, it can not benefit from these sources. The most important reason of this is grand gypsum formations; around the city negative effects on the water quality.Underground water in Tavra valley, which supplies the drinkmg water need today, has adequate drinking water standards. However, according to calculations, it will not be able to supply the need in fixture because of its water potential. For this reason 4 Eylul barrage has been built to supply the need from surface water. The barrage is completed and water is started to be hold on the 10th October 2003.There are some residential areas in barrage region. For two of these Kizdca K6yu and Cold Spring's wastewaters have been refined and these wastewaters are prevented to mix with the barrage. Kolluca village, which is in certain protection area, should have been carried out of the protection area.Some analyses have been done in arid and rainy periods on valleys which pours into the barrage. The result of these analyses is that the water should not be drunk without refining.There is nearly 21.000.000 cubic meter water in barrage lake area. The last 30-year stream scales of Mismilirmak, shows that the average stream scale is 37.050.000 cubic meter. And the stream scales between 1965 and 1994, shows that minimum stream is 12.400.000 cubic meter. Only sub-places of city could be fed by the water supplied from the barrage. The annual need of water for settlement places in this area is nearly 12.500.000 cubic meter per year. In this case barrage could supply the need.After building of the refining system is completed, the water held here will be given to city network. It is hoped that the barrage is going to supply the need of water for drinking and other purposes for long years.