Fen ve teknoloji programı içinde kompost hakkında verilen ettkinliklerin öğrencilerin akademik başarılarına ve çevreye tutumlarına etkisi

Abstract

Günümüzdeki çevre sorunlarının başında evsel katı atık birikimi gelmektedir. Ülkemizde atıkların kaynağında ayrıştırılması ve özellikle organik atıklardan kompost üretimi konusunda yeterli uygulamalar yer almamakta, halk bu konuda yeterli duyarlılığı göstermektedir. Kuşkusuz her şeyde olduğu gibi çevre konusunda da eğitimin rolü büyüktür. Bu araştırmada günümüzde önemli ders olan fen ve teknoloji dersi içerisinde, organik atıkların geri dönüşümü konusu ile ilgili yaklaşık bir ay süren bir eğitim uygulanmıştır. Bu eğitim 8. sınıf ?Maddenin Yapısı ve Özellikleri? ünitesi içerisinde verilerek, kompost yönteminin kimyası aktif öğrenme ve sorgulamaya dayalı öğrenme yöntemleri ile uygulamalı olarak gösterilmiştir. Araştırmanın örneklem grubunu Çanakkale il merkezinde bulunan Gazi İlköğretim Okulunda 8-A ve 8-B öğrencileri oluşturmaktadır. Deney grubunda 43, kontrol grubunda ise 41 öğrenci bulunmaktadır. Etkinlikler ders öğretmeni eşliğinde sınıfta ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi laboratuvarlarında uzman denetimi ile deney grubuna uygulanırken, kontrol grubu öğrencilerine sadece ders öğretmeninin kendi sınıflarında kullandığı yöntemler kullanılmıştır.Etkinlikler sonucunda araştırmanın amacına hizmet edip etmediğini belirlemek için, araştırmacı tarafından geliştirilen fen ve teknoloji akademik başarı testi ile evsel katı atıkların geri dönüşümüne yönelik tutum ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 10 paket programına girilerek gerekli istatistiksel işlemler yapılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi; evsel atıkların geri dönüşümüne yönelik tutum ölçeği için 0,05 ve fen ve teknoloji akademik başarı testi için 0,01 olarak kabul edilmiştir.Araştırma bulgularına göre, kompost yöntemi örnek alınarak işlenen dersler öğrencilerin fen ve teknoloji akademik başarılarını ve evsel atıkların geri dönüşümüne yönelik tutumlarını olumlu yönde geliştirmektedir. Araştırma sonucunda sadece fen ve teknoloji öğretmeninin okulda işlediği dersleri alan kontrol grubu ile uygulamaya dayalı eğitimler alan deney grubu arasında deney grubu lehine anlamlı farklılık bulunmuştur ((t(80,14)=4,65 p< 0,01, t(63,92)=2,12 p< 0,05). Deney grubunu oluşturan öğrencililerin Fen ve Teknoloji akademik başarı ile evsel atıkların geri dönüşümlerine yönelik tutumları arasında anlamlı bir ilişki gözlenmiştir. Ayrıca deney grubu öğrencilerinin evsel atıkların geri dönüşümüne yönelik tutumlarının bazı demografik bilgileri ile ilişkisine bakılmış ve evde yaşayan birey sayısı, evde çöpün atılma sıklığı ile anlamlı fark oluşturduğu görülmüştür.Anahtar Sözcükler: Fen Eğitimi, Çevre Eğitimi, Kompost, Çevre Tutumu, Aktif Öğrenme, Sorgulamaya Dayalı Öğrenme

In this century, domestic solid waste is one of the most important environmental problems. In Turkey, there aren?t enough applications about appropriate collection solid wastes from their sources and especially composting of organic wastes produced; public are unaware of composting and its usefulness. In this study, which is about recycling of household organic wastes and which is prepared taking into consideration of the national Science and Technology curriculum, approximately one month education was applied to primary school students. This education took one month and it is about `Structure and Features of Matter?. By the way, compost chemistry was explained based active learning and inquiry based learning methodology. The sample of the study is the 8th grade students in central of Çanakkale at Gazi Primary School (only two classes). There are 43 students in experimental group and 41 students in the control group. When the activities were implemented with the science teacher in the class and the researcher in laboratory of Çanakkale Onsekiz Mart University in experimental group, only science teacher?s methods were used in his class.At the end of the activities, academic success test and measure of attitude towards recycling of domestic solid wastes were utilized as the means of collecting data. Gathered data has been analyzed in computer by using SPSS.The findings of this research revealed that, the activities about composting in science lessons develop science and technology academic success and attitude towards recycling of domestic solid wastes. There are significant differences between the experimental group and the control group in favor of the experimental group ((t(80,14)=4,65 p< 0,01) and (t(63,92)=2,12 p< 0,05)). There are significant correlation between academic success and attitude towards recycling of domestic solid wastes in the experimental group. Also experimental group students? attitude toward reclining domestic solid wastes is relation with some demographic knowledge. The population at home and frequencies of sending wastes away have correlations with attitudes.