Değişik gelişme dönemlerinde, farklı derecede su stresi uygulamalarının brokolide (Brassica oleracea l. var. italica) verim, morfolojik ve biyokimyasal değişimlere etkisi

Abstract

Küresel ısınma ve kısıtlı su kaynakları dikkate alınarak gerçekleştirilen bu çalışmada, brokoli bitkisinin farklı gelişme dönemlerinde karşılaştığı su stresine bağlı olarak oluşan morfolojik ve kimyasal değişimler incelenmiştir.Vejetasyon boyunca sabit olarak ve farklı gelişme dönemlerinde (erken vejetatif, geç vejetatif ve çiçeklenme dönemleri) uygulanan değişik seviyelerdeki (%80, %60, %40 ve %20) sulama suyu miktarlarına karşı; tesadüf parselleri faktöriyel deneme düzeninde 5 tekerrürlü yürütülerek 3 yıl devam eden çalışma sonuçlarına göre verim kayıpları ve fizyolojik bazı değişimler belirlenmiştir.Bu bağlamda, toplam klorofil miktarı (mg/100g), indirgen ve toplam şeker (mg/100g), toplam glikosinolat miktarı (µmol/g), içsel prolin miktarları (µmol/g), Vitamin C, A ve E miktarları (mg/100g) tespit edilerek, su stresi koşullarının bitki üzerindeki etkilerinin yanı sıra, verim ve kalitede oluşacak kayıplar saptanarak, suya hassas olan brokoli bitkisinin tüm yetiştirme dönemi boyunca gereksinim duyduğu sulama suyu miktarı belirlenmiş ve optimum su ihtiyacı saptanmıştır.Araştırma sonuçları incelendiğinde verimdeki önemsiz kayıplara göre su kısıntısının uygulanabileceği en uygun dönemin erken vejetatif dönem, bitkinin su stresine karşı en hassas olduğu dönemin ise çiçeklenme dönemi olduğu belirlenmiştir.

Considering global warming and limited water sources, in this research morphological and chemical changes due to the water shortages in different growing stages of broccoli were determined.According to the 3 years data; yield losses and physiological changes were observed due to the different irrigation regimes (treatments) (80%, 60%, 40% ve 20%) were applied in different growing stages (early vegetative, late vegetative, flowering stage) in randomized parcels with 5 replication.For this aim; not only total chlorophyll content (mg/100g), reduced and total sugar (mg/100g), total glucosinolate content (µmol/g), indigenous proline content (µmol/g), Vitamin C, A and E contents (mg/100g) but also effects of water stress on broccoli plants and losses on yield and quality parameters were determined. In spite of this, total irrigation water demand of broccoli plants through all vegetation period and optimum water demands were obtained.As a result of this study, most convenient and most vulnerable periods for water shortage was determined as early vegetative and flowering periods respectively.