Obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda ekokardiyografik parametrelerin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada obstrüktif uyku apne sendromunun sol ventrikül sistolik ve diyastolik fonksiyonlarına olan etkisinin, konvansiyonel dalga Doppler ve doku Doppler yöntemleriyle değerlendirilmesi amaçlandı. Bu amaçla hastanemiz uyku birimine başvuran tanı için polisomnografi yapılan ve uyku apnesi tanısı almış, ekokardiyografik açıdan değerlendirilmek üzere kardiyoloji polikliniğine yönlendirilen 18-55 yaş arası gönüllü 50 hasta ve kardiyoloji polikliniğine başvuran 18-55 yaş arası gönüllü 25 hasta kontrol grubu olarak dahil edildi. Tip 1 ve Tip 2 diyabetes mellitus, gebelik, atriyal fibrilasyon, ciddi sol ventrikül konsantrik hipertrofisi, obstrüktif koroner arter hastalığı, ciddi kapak hastalıkları, karaciğer , renal ve tiroid fonksiyon bozukluğu olanlar, kardiyomiyopatiler, sistolik disfonksiyon (LVEF: < %40), obstriktif, restriktif ve infiltratif ciddi akciğer hastalıkları olanlar çalışma dışında bırakıldı.Tüm hastaların sol ventrikül sistolik fonksiyonları Vivid-3 Image Point ekokardiyografiyle iki boyutlu, apikal 4 boşluk pencerede modifiye Simpson yöntemi kullanılarak, diyastolik fonksiyonlar ise pulse ve doku Doppler görüntüleme kullanarak değerlendirilmiştir.Çalışmamızın sonucunda obstrüktif uyku apne sendromlu hastalarda konvansiyonel dalga Doppler ve doku Doppler görüntüleme yöntemleri kullanılarak bakılan sol ventrikül diyastolik fonksiyonları bozulmakta, sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu düşmekte, mitral yetmezlik derecesi, sol atriyum çapı, sol ventrikül kitle indeksi, sol ventrikül duvar kalınlıkları artmakta ve pulmoner arter basıncı anlamlı olarak yükselmektedir. Sol ventrikülün hem sistolik hem de diyastolik işlevlerinin birlikte değerlendirilmesine imkan veren Tei indeksinin (MPI) konvansiyonel dalga Doppler ile değerlendirilmesinde tedavi alan obstrüktif uyku apne sendromu hastalarında anlamlı olarak daha düşük olduğu izlenmiştir. Bu fark obstrüktif uyku apne sendromu hastalarında tedavi etkinliğinin değerlendirilmesinde tei indeksinin yol gösterici olduğunu düşündürmektedir. Tedavi alan obstrüktif uyku apne sendromu hasta grubunda tedavi almayanlara göre, anlamlı olmasa da PABs değerlerinin daha düşük saptanması; hastaların tedaviden fayda sağladığının, obstrüktif uyku apne sendromu tedavisi ile PABs değerlerinin azaldığının, bir göstergesi olarak kabul edilebilir.Bu parametreleri arttıran hipertansiyon, ciddi kalp kapak hastalığı ve diyabetes mellitus gibi sol ventrikül hipertrofisine katkıda bulunan etiyolojik faktörlerin dışlama kriteri olarak alınması nedeniyle bu parametrelerdeki anlamlı değişikliklerin obstrüktif uyku apne sendromu ile direkt ilişkili olduğunu düşündürmektedir. Obstrüktif uyku apne sendromu hastalarında kardiyovasküler komplikasyonlar oldukça sık birliktelik göstermektedir. Bu kardiyovasküler komplikasyonların erken teşhisinde ve takibinde kardiyolojik değerlendirme ve ekokardiyografik tetkik yararli olacaktır.

The effect of obstructive sleep apnea syndrome on cardiac systolic and diastolic function had been evaluated with conventional and tissue Doppler techniques in our study. 50 patients aged from 18 to 55 referred at the sleep department of our hospital for polysomnography had been enrolled in the study. They all had echocardiography in the cardiology department. A group of 25 individuals of similar age group referred at the cardiology outpatient clinic for check up had been taken as control group.The patients with uncontrolled hypertension, chronic obstructive coronary disease, type 1 and type 2 diabetes mellitus, left ventricular hypetrophy assessed with echocardiography, serious valvular disease, liver kidney or thyroid disease, cardiomyopathies and left ventricular systolic dysfunction (LVEF:<%40) had been excluded.Their left ventricular systolic function was assessed using the two dimensional Vivid-3 Image point echocardiography on apical four chamber view using modified Simpson method. Diastolic function was evaluated with pulsed and tissue doppler technics.Our study reveled alterations of left ventricular diastolic function, decrease of left ventricular ejection fraction worsening of mitral regurgitation, increase of left atrium diameter, left ventricular mass index, left ventricular wall thickness and increase of pulmonary pressure in statistically significant way.. As patients with diseases leading to alteration of these parameters such as hypertension, diabetes or valvular disease had been excluded from the study, these cardiac findings observed in this particular patient group can be directly related to sleep apnea syndrome. The Tei index asessed by conventional doppler technique was lower in patients with treatment compared to untreated patients. Tei index can be suggested for cardiac lollow up of patients to evaluate the effect of treatment in obstructive sleep apnea patients. With treatment the pulmonary pressures were decreasing even though the difference remained statistically insignificant. This may be related to the beneficial effect of treatment.Sleep apnea syndrome is accompanied with cardiopulmanary complications. Echocardiography can be useful in early diagnosis and follow up of this group of patients.